Patriarch Kirill op opsporingslijst

-Kiev- Het Oekraïense ministerie van Binnenlandse Zaken heeft Patriarch Kirill, hoofd van de Russisch-Orthodoxe Kerk op een lijst met gezochte personen geplaatst.

De geestelijk leider is een belangrijke bondgenoot van de Russische President Vladimir Poetin en sprak herhaaldelijk zijn steun voor de invasie uit. Oekraïne zet al geruime tijd stappen om de invloed te ondermijnen van geestelijken die zij ervan beschuldigt banden te onderhouden met Rusland.

Op een lijst met gezochte personen staat Kirill afgebeeld met naam en in kerkelijke gewaden. Op de bijgaande tekst wordt hij omschreven als “een individu dat zich verbergt voor de instanties van het vooronderzoek”. De tekst meldt ook dat hij “vermist is sinds 11 november.”

Vorige maand liet de Oekraïense inlichtingendienst SBU nog weten dat Kirill “de Oekraïense soevereiniteit schendt” door zijn nauwe banden met de Russische politieke en militaire leiding.

Symbolisch

De maatregel om Kirill op de lijst met gezochte personen te zetten is louter symbolisch. De patriarch is in Rusland en er loopt geen aanhoudingsbevel tegen hem. De symbolische maatregel past wel in een reeks stappen die Oekraïne zet om de invloed te ondermijnen van geestelijken die ze ervan beschuldigt banden te onderhouden met Rusland.

Tot de Russische invasie stond de Oekraïens-orthodoxe kerk (UOC) onder het patriarchaat van Moskou (geleid door Kirill). Na de invasie distantieerde zij zich van Rusland, maar volgens de Oekraïense regering staat zij nog altijd onder Russische invloed. De regering is rechtszaken gestart tegen geestelijken die men verdenkt van spionage voor Moskou.

Verbieden

Het parlement buigt zich ook al enige tijd over een wetsvoorstel dat de Oekraïens-Orthodoxe Kerk zou moeten verbieden. In oktober werd dat verbod in eerste aanleg goedgekeurd.

De geviseerde kerk was lang de grootste en populairste in Oekraïne. Maar sinds de val van de Sovjet-Unie en de daaropvolgende onafhankelijkheid en een groeiend nationalisme heeft zij steeds meer aanhangers verloren.

Dat proces werd versneld met de oprichting van een andere Kerkgemeenschap, de Orthodoxe Kerk van Oekraïne, die zich meer naar het Westen richt. In 2018 kreeg die laatste van de Patriarch van Constantinopel (Istanbul), het hoofd van alle Orthodoxe Kerken, ‘autocefalie’. Dat betekent dat zij los staat van de Russische kerk. Na de Russische invasie heeft de Oekraïense stroming van de Orthodoxe Kerk nog meer aan belang gewonnen.

Of Interpol de actie vanuit Kiev overneemt en Kirill ook internationaal laat opsporen is onzeker, maar theoretisch niet onmogelijk.