-Brussel- De Democratische Republiek Congo kampt met een van de ergste uitbraken van cholera in de voorbije tien jaar. Hulporganisaties pleiten voor een snelle internationale respons om erger te voorkomen.
Inmiddels zijn al 20 van de 26 Congolese provincies getroffen door de uitbraak. Volgens het ministerie van Volksgezondheid zijn dit jaar al meer dan 58.000 vermoedelijke gevallen geregistreerd en zijn er minstens 1700 doden gevallen.
“Waar onze teams ook actief zijn, de situatie is alarmerend: bestaande structuren zijn niet uitgerust om cholera te bestrijden en er is een tekort aan medische benodigdheden en vaccins”, zegt Ton Berg van Artsen zonder Grenzen in Zuid-Kivu.
De situatie blijft verslechteren en verspreidt zich naar nieuwe regio’s, ook provincies waar cholera voorheen niet endemisch was. Overstromingen, conflicten en ontheemding maken de crisis erger. En dan moet het regenseizoen nog starten.
Algemene mobilisatie
“De snelle verspreiding van de epidemie baart ons dit jaar grote zorgen, vooral tijdens het regenseizoen”, zegt Jean-Gilbert Ndong, arts en medisch coördinator van Artsen zonder Grenzen in de DRC. “In dit kritieke stadium kan alleen een algemene mobilisatie de ziekte nog indammen.”
Maar de strijd tegen de ziekte kampt met grote obstakels, waaronder onvoldoende financiering door de Congolese overheid, beperkte aanwezigheid van hulporganisaties in het land en een gebrek aan coördinatie. Daarbij komen nog een gebrek aan medisch personeel en voorraden, en een tekort aan vaccins.
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie zou het sterftecijfer in behandelcentra onder de 1 procent moeten blijven – in de DRC is dat momenteel meer dan 3 procent.
Wereldwijd in opmars
Cholera wordt veroorzaakt door de bacterie Vibrio cholerae, die zich snel verspreidt via water dat verontreinigd is door ontlasting. Hoewel de ziekte behandelbaar en te voorkomen is, kan ze zonder de juiste zorg snel dodelijk zijn. Slechte hygiënische omstandigheden, onvoldoende toegang tot schoon water en een gebrek aan sanitaire voorzieningen kunnen allemaal bijdragen aan de verspreiding ervan. Dat vormt een bijzondere uitdaging in dichtbevolkte gebieden, met name in grote steden zoals Kinshasa en in plattelandsgebieden waar veel mensen op de vlucht zijn voor conflict.
Maar de opmars beperkt zich lang niet alleen tot de DR Congo. Het aantal cholerabesmettingen is vorig jaar wereldwijd opnieuw met 5 procent toegenomen, het aantal sterfgevallen zelfs met de helft. En ook dit jaar lijkt die trend zich verder te zetten, blijkt uit cijfers van de WHO. Al 31 landen hebben uitbraken gemeld. Afrika, het Midden-Oosten en Azië zijn samen goed voor 98 procent van de meldingen.
Katholiek
In 2005 waren ongeveer 28.260.000 (51%) van de 51.000.000 inwoners van Congo lid van de rooms-katholieke kerk. Het land is ingedeeld in 47 bisdommen. Apostolisch nuntius voor Congo-Kinshasa is sinds 16 april 2024 aartsbisschop Mitja Leskovar.
In 1988 keurde het Vaticaan de zogenaamde ‘Zaïrese ritus‘ goed, officieel het ‘Romeins missaal voor de bisdommen van Zaïre’. Het is een Congolese toepassing van de Romeinse ritus. Ze bevat elementen uit de Afrikaanse cultuur ten zuiden van de Sahara, waaronder een aantal reeds bestaande geïncultureerde liturgische aanpassingen. Van 31 januari tot 3 februari 2023 bezocht Paus Franciscus Congo.