2018 zou het jaar van Europa worden
Begin dit jaar toonden analisten en bedrijfsleiders zich nog uiterst positief over Europa. Benoit Coeure, analist van de Europese Centrale Bank, verkeerde de economie van de regio ‘in de beste conditie sinds de geboorte van de euro op het einde van de voorbije eeuw’.
Investeerders lieten zich dat geen twee keer zeggen. Van een regio die men best kon vermijden, werd Europa plots een een regio waar men absoluut aanwezig moest zijn. Het continent combineerde een reeks voordelen: een sterke economische groei, politieke stabiliteit ondanks de problemen in Italië en Spanje en een sterk leiderschap binnen de eurozone, onder de tandem Merkel – Macron, die de situatie onder controle leek te hebben.
Economische groei: een magere 0,2%
Maar niets verliep zoals verhoopt en na 2 relatief goede kwartalen stokt de economie: de groei komt uit op een magere + 0,2% in het derde kwartaal, twee keer minder dan wat analisten hadden berekend. Op 8 november moet de Europese Commissie haar prognose voor het jaar bekendmaken en die zal meer dan waarschijnlijk onder de 2% komen te liggen.
De implosie van de as Parijs-Berlijn
Na de verkiezing in Frankrijk van Emmanuel Macron en de herverkiezing van Angela Merkel leek de as Parijs-Berlijn zich te hebben versterkt. Een hoger tempo in het Europese hervormingstraject gloorde aan de horizon. Men zou zorgen voor meer integratie en structurele hervormingen zouden beter worden beloond. Het uitdelen van die miljarden steun zou de job worden van één nieuwe minister van Financiën, die over de ganse eurozone zou regeren. Meer Europa dus, meer Europese Unie en meer eurozone…
Maar minder dan een jaar later lijken die plannen [voltooid] verleden tijd. Merkel bereidt haar vertrek voor en Macron is er nooit in geslaagd het leiderschap op te nemen. De ellende in Europa stapelt zich: er is de Brexit, het Italiaanse budget, de onzekerheid in Duitsland, de tegenstand in de Oost-Europese lidstaten, aangevoerd door Viktor Orban, de economische sancties tegen Rusland en de altijd fragiele relaties tussen de Balkanlanden.
Economische nulgroei in zorgenkind Italië
Het derde trimester is dus het slechtste in vier jaar en vooral italië baart grote zorgen: het land produceerde een nulgroei. Dat was niet meer gebeurd sinds 2015. Zowel de binnenlandse vraag als de export lijken verlamd. De timing kon dus niet slechter voor de anti-establishmentregering Conte, die in een budgetgevecht is gewikkeld met de Europese Commissie.
De vorige regering had een budgettekort van 0,8% beloofd, maar Rome wil dat nu verdriedubbelen tot 2,4%. Conte en co rekenden op economische groei om het tekort te financieren. Dat lijkt nu een droom.
Erger nog, het deficit dreigt verder uit te breiden en het land heeft nu al een staatsschuld van maar liefst 140 procent van het BBP. In de eurozone doet alleen het altijd nog noodlijdende Griekenland het slechter, maar die economie is wel tien maten kleiner dan de Italiaanse. Een land ook dat dagelijks 146 miljoen euro aan rente betaalt op openstaande leningen. Geen enkel G7-land – op de VS na – betaalt meer.
Bron: ABN AMRO Foto: Pixabay
