Frankrijk: 122 nieuwe priesters, maar vergrijzing slaat toe

Leestijd: 4 minuten
Zaterdag 2 juli 2022 -06:28 – Bron: Redactie kerk/KNA/ADN – Beeld: publiek domein
  -Parijs- In Frankrijk worden dit jaar 122 mannen tot Rooms-Katholiek priester gewijd. Een lichte daling ten opzichte van vorig jaar toen het er 130 waren. De statistieken maken ook duidelijk dat er meer priesters sterven dan dat er nieuwe bijkomen. In 2014 kende ‘La grande nation’ nog 140 wijdingen. 

Aantal priesters gehalveerd

Volgens kerkstatistieken zijn er bij de nieuwe wijding 77 diocesane en 21 religieuze priesters; de rest komt van congregaties en andere spirituele gemeenschappen. Zes nieuwe priesters kiezen in de toekomst voor het vieren in de pre-conciliaire ritus (‘Oude Mis’).

Hoe geweldig het ook is dat er nieuwe priesters worden gewijd, het aantal nieuwe wijdingen staat in schril contrast tot het aantal priesters dat sterft. In een kwart eeuw is het aantal diocesane en religieuze priesters in Frankrijk gehalveerd, van 29.000 in 1995 tot minder dan 14.000 in 2021; dat is een minus van rond de 600 per jaar. Van degenen die nog steeds praktiseren, is meer dan de helft ouder dan 75 jaar.

Vaticaan stopt voorlopig priesterwijdingen in bisdom Frejus-Toulon

Op verzoek van het Vaticaan werden de voor eind juni geplande priesterwijdingen in het bisdom Frejus-Toulon in Zuid-Frankrijk opgeschort. Franse media speculeren over mogelijke tekortkomingen in de opleiding of de ongeschiktheid van de kandidaten. Het bisdom in het departement Var heeft regelmatig een bovengemiddeld aantal kandidaten voor de wijding, ook uit de wereldkerk. Eind juni zouden vier priesters en zes diakens gewijd worden, maar het Vaticaan greep in en stelde de wijdingen voorlopig even uit, blijkbaar vanwege zorgen over de opleiding en rijpheid van kandidaten. Net als in 2021 is het aartsbisdom Parijs opnieuw het bisdom met de meeste wijdingen met tien nieuwe priesters, gevolgd door Vannes (Bretagne).

Onder de religieuze gemeenschappen is de Saint-Martin-gemeenschap het meest vertegenwoordigd met 14 nieuwe priesters; vorig jaar waren dat er 26. Zij werden gewijd op zaterdag 25 juni in Evron door kardinaal Philippe Barbarin.

Veel belangstelling voor ‘Oude Mis’

Volgens ingewijden maakt de Franse bisschoppenconferentie zich zorgen over de toenemende belangstelling voor de ‘Oude Mis’. Priesters die tot gemeenschappen behoren, waar het dragen van soutanes en het vieren van de (pre-conciliaire) Latijnse of Tridentijnse Mis plicht is, kunnen volgens de huidige trend, in de nabije toekomst, wel eens 20 tot 40 procent van alle nieuwe wijdingen vormen. Volgens de laatste cijfers werden vijf broeders uit de communiteit van Saint-Jean tot priester gewijd; de gemeenschap Chemin-Neuf heeft vier nieuwe priesters.

Kerk in Frankrijk

Frankrijk wordt weleens ‘de oudste dochter van de Kerk’ genoemd. De aartsbisschop van Lyon krijgt van oudsher de titel van Primaat van de Galliërs.

De belangrijkste kathedraal is de OLV-kathedraal van Parijs. Door de eeuwen heen werden nog tal van schitterende kerken gebouwd, waaronder de kathedraal van Chartres, de kathedraal van Reims, de Sacré Coer in Parijs en de Notre-Dame van Amiens. Frankrijk bracht ook vele Heiligen voort, zoals Theresia van Lisieux, Ireneüs van Lyon, de pastoor van Ars, Bernardus van Clairvaux en Lodewijk IX de Heilige.

De pastoor van Ars, vereeuwigd in glas-in-lood.

De Kerk heeft in de loop van de Franse geschiedenis een grote stempel gedrukt op de gezondheidszorg, onderwijs, pers, uitgeverijen en vakbonden.

Sinds de scheiding van kerk en staat in 1905 heeft de staat geen enkele bemoeienis meer met de hiërarchie van de Kerk in Frankrijk. In het bisdom Tarbes-Lourdes bevindt zich Lourdes, een van de belangrijkste bedevaartsoorden in de Rooms-Katholieke Kerk.

De grote meerderheid van de Franse bevolking is Rooms-Katholiek. Daar waar in 1968 89 % van de bevolking Rooms-Katholiek was, noemt zich heden-ten-dage een goede 52 % van de Fransen Rooms-Katholiek.

 

 

Ontkerkelijking

Sinds de Tweede Wereldoorlog kent men in Frankrijk een sterke ontkerkelijking van Rooms-Katholieken en een verhoogde aanwezigheid van moslims en leden van de Evangelische Kerk ten gevolge van de immigratie. Binnen de Rooms-Katholieke Kerk winnen de aanhangers van de traditionele lijn aan belang en invloed.

Vooral bij de jongeren is de achteruitgang het sterkst. Slechts 7% van de 18- tot 24-jarigen zegt Rooms-Katholiek gelovig te zijn. Nog slechts 5% van de Fransen geeft aan nog wekelijks naar de kerk te gaan en 52% zegt in het bestaan van God te geloven.

Misbruik

In 2021 publiceerde een commissie onder leiding van Jean-Marc Sauvé een rapport inzake  seksueel misbruik in de Franse Kerk. Sinds de jaren 1950 zouden er naar schatting 216.000 minderjarigen slachtoffer van misbruik door een geestelijke zijn geworden, met een hoogtepunt in de jaren 1960 en 1970. Ongeveer 3.000 priesters zouden zich bezondigd hebben aan misbruik van minderjarigen.

De islam: snelst groeiende religie in huidig Frankrijk

In de 1960er jaren en begin 20ste eeuw was er een economische migratie vanuit Noord-Afrika (aanvankelijk vooral uit Algerije) .Frankrijk had werkkrachten nodig voor onder andere zijn openbare infrastructuurwerken (aanleg straten) en de bouw van appartementsgebouwen. De immigranten vestigden zich in stedelijke gebieden, behielden hun gewoonten en religie en bouwden moskeeën.

Volgens een studie van het Pew Reasearch Center waren er in 2010 4.710.000 moslims in Frankrijk (7,5% van de Franse bevolking) en is de islam de snelst groeiende religie van het land. Het centrum voorziet een groei tot 6.860.000 moslims in 2030, ofwel naar ruim 10% van de Franse bevolking.

Volgens het Franse Ministerie van Binnenlandse Zaken hebben 100.000 Fransen zich bekeerd tot de islam. De overheid stelde een aanzienlijke stijging vast sinds 1986. Moslimgemeenschappen geven cijfers van 200.000 tot 1.000.000 bekeerlingen. Men stelt wel een wijziging vast in het praktiseren van hun geloof; jonge moslims zijn minder actief in hun geloofsbeleving.