Expert: Corona-overtredingen bij charismatische bewegingen geen toeval

Zijn charismatische bewegingen meer bereid de Corona-regels te overtreden dan de RK of PKN-kerken? Ja, zegt de Evangelische socioloog Martin Fritz en hij benoemt de voorbeelden.

In tegenstelling tot zogenaamde normale Christenen, is het voor veel aanhangers van charismatische bewegingen bijzonder moeilijk om af te zien van hun diensten, maar ook willen zij niet afzien van dansen en  zingen tijdens de dienst. Daarom is het “waarschijnlijk geen toeval” dat er de afgelopen maanden in vrije geloofsgemeenschappen herhaaldelijk schendingen zijn geweest van afstands- en hygiëneregels.

“Samenkomst staat hoog in het vaandel bij charismaten”

“Als er zoiets bestaat als een gemeenschappelijke noemer van charismatische vroomheid, dan is het wel dat men afstand wil nemen van de twee grote Kerkgenootschappen (RK en PKN)”, vervolt Fritz. De religieuze praktijk en leer in de twee grote kerken worden door velen beschouwd als te laks en te veel gevormd door de tijdgeest. Het gemeenschapsgevoel is vooral belangrijk in charismatische bewegingen. Daarom is het aantal mensen dat de samenkomsten bijwoont, gemeten naar het aantal leden, gemiddeld vele malen hoger dan in Rooms Katholieke en Protestantse kerken.

Het feit dat men momenteel niet mag zingen tijdens kerkdiensten is ongetwijfeld pijnlijk voor de meeste gelovigen, ook in de beide grote kerken. “In sommige bewegingen – vooral in charismatisch katholieke en pinkstergemeenten – heeft zingen een bijzonder hoge prioriteit. Veel gelovigen denken dat juist door te zingen de band met God tot uiting komt. Het gaat om een ​​intense religieuze ervaring. Het gaat om emotie. en emotionele euforische toestand die men alleen ziet bij reguliere drugsgebruikers ”, benadrukt Fritz, die als wetenschappelijk adviseur werkt bij het Evangelisch Centraal Bureau voor Weltanschauungsfragen in Berlijn.

 “Men is gevoelig voor complottheorieën”

Bovendien wijst de deskundige erop dat sommige aanhangers van (charismatische) bewegingen zich in hun religieus enthousiasme niet alleen onderscheiden van de beide volkskerken, maar zich ook afscheiden van de seculiere staat: “Dit kan de vatbaarheid voor complottheorieën vergroten.”

Afgelopen weekeinde waren er weer samenkomsten van dit soort religieuze bewegingen, zowel in Nederland als in de rest van Europa. In het Duitse Herford besloot de politie ‘door te pakken’, bij een charismatische samenkomst met meer dan 100 aanwezigen, die de corona-beperkingen ‘aan hun laars lapten’. De aanhangers die beweren een persoonlijke relatie met God te hebben, vonden het niet nodig een mond-neusmasker te dragen, ook had men geen hygiëneconcept, aldus de politie. Toen de agenten van politie binnen vielen, hadden de ‘gelovigen’ zich snel verstopt in kelders en andere ruimtes. Het is niet de eerste keer dat de Duitse politie moest optreden tegen dit soort religieuze bewegingen. Ook in Nederland zijn charismatische en reformatorische bewegingen van mening dat een pandemie van God komt net als de genezing. Maatregelen ter voorkoming van een epidemie worden resoluut afgewezen.

Steeds vaker moet justitie optreden tegen deze, zichzelf tot kerk verheffende, gemeenschappen. Twee jaar geleden besloot  de minister van Justitie in Duitsland om de binnenlandse veiligheidsdienst opdracht te geven voor het monitoren van charismatische bewegingen, nadat er opvallend veel zaken van incest aan het daglicht kwamen. Veel charismatische bewegingen beschouwen incest als niet strafbaar.