-Santiago- De meest recente gegevens van het Chileens Nationaal Instituut voor de Statistiek (Ine-Stat) laten een drastische verandering zien in de religieuze identiteit van het land. Aartsbisschop Rebolledo roept op tot zelfkritiek, kerkvernieuwing en de nieuwe plaats voor het Evangelie.
De resultaten van de Chileense volkstelling van 2024 hebben een ingrijpende verandering in het religieuze landschap aan het licht gebracht: minder dan 55% van de burgers ouder dan 15 jaar identificeert zich nog als rooms-katholiek. In slechts twintig jaar tijd is dit cijfer met 16 procentpunten gedaald, wat een aanzienlijke verandering vertegenwoordigt in een land dat traditioneel als overwegend rooms-katholiek werd beschouwd.
De gegevens, vrijgegeven door het Nationaal Instituut voor de Statistiek, laten ook een toename zien van het aantal mensen dat verklaart geen religie meer aan te hangen: meer dan één op de vier Chileense volwassenen. Deze trend maakt deel uit van een bredere transformatie die verschillende Latijns-Amerikaanse landen treft, waar religieus pluralisme en de opkomst van het secularisme de sociale en spirituele structuur van voorheen homogeen katholieke gemeenschappen aantasten.
Hoopvol antwoord
Geconfronteerd met deze situatie heeft de aartsbisschop van La Serena en voorzitter van de Chileense bisschoppenconferentie, Monseigneur René Rebolledo Salinas, opgeroepen tot een weloverwogen en hoopvol antwoord. In een opiniestuk in de krant ‘La Tercera’ stelt hij: “Deze cijfers dagen ons uit” en benadrukte hij de noodzaak om ze in alle geledingen van het kerkelijk leven te bespreken.
De aartsbisschop benadrukte dat verbondenheid op basis van culturele traditie niet langer voldoende is. “Geloof wordt tegenwoordig niet geërfd, maar omarmd”, stelde hij. “Het moet worden voorgesteld, niet opgelegd.”
Voor de prelaat hangt de toekomst van de kerk niet af van het herstel van machtsstructuren of sociale invloed, maar van een hernieuwde ervaring met het Evangelie. Hij pleitte ervoor om de kerkelijke actie te centreren rond “de centrale plaats van Christus, de vreugde van het Evangelie en een betekenisvolle verbondenheid met het dagelijks leven van mensen.”
Jongeren
De terugtrekking van velen, vooral jongeren, is niet zozeer te wijten aan bewuste afwijzing als wel aan onverschilligheid. In deze context stelt Rebolledo een pastorale vernieuwing voor die een beroep doet op authenticiteit en verbondenheid: “We hebben eenvoudiger gemeenschappen nodig, meer gebedsvol, creatiever, geloofwaardiger en meer ondersteunend voor degenen die lijden.”
De aartsbisschop erkent ook dat de wonden die seksueel misbruik binnen de kerk heeft veroorzaakt, een belangrijke factor zijn geweest in het verlies van geloofwaardigheid. “Er zijn veel redenen voor kerkverlating”, bekent hij, “deze misdaden hebben een diepe wond geslagen.”
Paus Franciscus
Rebolledo herinnerde zich de interventie van Paus Franciscus in 2018, toen hij de Chileense bisschoppen in Rome bijeenriep om de crisis radicaal aan te pakken. Sindsdien, zei hij, zijn er belangrijke stappen gezet: preventietraining voor pastoraal werkers, slachtofferhulp en interne hervormingen. “Het zal nooit genoeg zijn”, erkent hij, “maar we zijn op de goede weg.”
Ondanks de uitdaging was de boodschap van de aartsbisschop er niet een van ontmoediging. Integendeel, “Dit is een tijd om onszelf te vernieuwen in wat essentieel is”, zegt hij, “om degenen die zich hebben verwijderd te bereiken, niet met oordeel, maar met nederigheid, mededogen en geloofwaardige getuigenissen.”
