Lokale overheden gaan vanaf dit jaar een gemeentelijke ‘Kerkenvisie’ ontwikkelen met het oog op het behoud van religieus erfgoed. Daartoe gaan gemeenten in gesprek met alle betrokken partijen, waaronder de Parochies als eigenaar.
De ‘Kerkenvisie’ is een initiatief van de rijksoverheid. Die heeft onlangs middelen beschikbaar gesteld waarmee gemeenten in Nederland een gemeentelijke ‘Kerkenvisie’ kunnen ontwikkelen. In de Kerkenvisie wordt geïnventariseerd welke religieuze gebouwen in de gemeente leegstaan of op korte termijn leeg komen te staan.
Behoud van religieus erfgoed
Daarna worden van elk gebouw de cultuurhistorische waarde, de onderhoudsstaat, de financiële situatie en de toekomstverwachting in kaart gebracht. Vervolgens wordt daar het bestemmingsplan naast gelegd en wordt bezien wat mogelijkheden zijn voor een nieuwe bestemming van het religieus gebouw. Het primaire doel van de Kerkenvisie is het behoud van religieus erfgoed.
Eigen verantwoordelijkheid
De rijksoverheid informeert gemeenten in Nederland via provinciale bijeenkomsten over het opstellen van de Kerkenvisies. Anno 2018 zijn er landelijk ongeveer 6.000 Kerkgebouwen. Daarvan zijn er 2.350 rijksmonument. Het CIO-K heeft aangegeven dat van deze 6.000 Kerkgebouwen in de toekomst waarschijnlijk 1.800 tot 4.800 gebouwen hun religieuze functie zullen verliezen. Dat betekent dat 1.200 tot 4.200 Kerkgebouwen hun religieuze functie zullen behouden.
De toekomst van de kerkgebouwen is immers één van de grootste materiële opgaven voor de Parochies en het Bisdom in de komende jaren.
Verwijzing naar God
Bisschop De Korte sprak in Nieuwkuijk mede namens de Bredase Bisschop Liesen over het belang van Kerkgebouwen voor de Parochie en voor de samenleving. Hij reikte drie trefwoorden aan: presentie, continuïteit en maatwerk. Een Kerkgebouw verwijst naar God en getuigt van de presentie van God in ons leven en de presentie van de Parochie in de samenleving. Een Kerkgebouw is nodig voor de continuïteit van het geloofsleven. Denken over de toekomst van een Kerkgebouw vraagt maatwerk, moet passen bij de lokale mogelijkheden en moet passen binnen het raamwerk van de Kerkelijke regels.
De Bisschop van ’s-Hertogenbosch gaf aan dat de economische waarde van de kerkgebouwen kapitaal is van de Parochies voor hun toekomst. Een Kerkgebouw mag niet onder de economisch minimale waarde worden verkocht. Een Parochie gaat bij verkoop niet voor de maximale opbrengst, zei de Bisschop, maar voor de optimale, waarbij een herbestemming wordt gerealiseerd die voor zoveel mogelijk partijen gunstig is en die recht doet aan meerdere belangen.
Nationale kerkenaanpak
De Kerkenvisie is onderdeel van de ‘nationale Kerkenaanpak’, die op 10 november 2018 werd ondertekend tijdens een bijeenkomst in de Stevenskerk te Nijmegen. Daarbij is ook het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap aangesloten.
Vanuit het CIO ondertekende John Bakker, voorzitter van het CIO-K, als vertegenwoordiger van de Kerkeigenaren. In het CIO werken 33 Kerkgenootschappen samen bij het contact met de overheid. Het CIO-K is het deel van het CIO dat over de Kerkgebouwen spreekt. De toekomst van de kerkgebouwen is immers één van de grootste materiële opgaven voor de parochies en het bisdom in de komende jaren.
Bron: Bisdom/CIO-K/ADN Foto: PB-Aingnamma
