Wie krijgt de erfenis van Benedictus XVI ?

Leestijd: 3 minuten
Woensdag 8 februari 2023 – 13:37 uur – Bron: Redactie Kerk/ARD/ADN- Beeld: Publiek domein
 -Vaticaanstad-  Na de dood van wijlen Paus Benedictus XVI rijst de vraag: wat laat deze overleden Paus na als erfenis? En wie erft? Het gaat niet alleen om Joseph Ratzinger’s fortuin. Wie de erfenis accepteert, erft óók een rechtszaak bij de rechtbank in het Duitse  Traunstein. Lees verder onder de reclame>

Heilige Stoel?

Wanneer een Paus in functie sterft, is de zaak relatief duidelijk: zijn nalatenschap gaat naar de Heilige Stoel – dat wil zeggen, de opvolgende Paus in zijn hoedanigheid als leider van de Wereldkerk. Bij Benedictus XVI liggen de zaken een stuk ingewikkelder, omdat hij een gepensioneerde Paus was. Maar dat is nog niet alles: hij laat ook een procedure bij de rechtbank in Traunstein na, een rechtzaak van een misbruiksslachtoffer. De vraag is dan ook: wie-o-wie waagt zich aan deze erfenis? Aartsbisschop Gänswein, vermoedelijk executeur-testamentair van de erfenis, heeft zich tot dusver opvallend stil gehouden, in zijn nieuwe boek zegt hij alleen dat Benedictus alles minutieus heeft vastgelegd.

Benedictus was vermogend – in tegenstelling tot andere Pausen

Vaticaankenner Ulrich Nersinger zegt: “Wij hadden bijvoorbeeld Paus Pius XII, die alles naliet aan de Heilige Stoel. Dan hadden wij Johannes Paulus II, die zei dat hij niets bezat en er dus niets te erven viel. Dat is meestal het geval, dat een Paus niets bezit. Wat een Paus nodig heeft om te kunnen functioneren, is aanwezig en van de Heilige Stoel, zoals een Pauselijk verblijf, auto’s, helicopter e.d..”

Royalties

Met Paus Benedictus is dat allemaal heel anders. Hij schreef talloze boeken voor, tijdens en na zijn Pontificaat, waaronder de wereldbestseller over Jezus, boeken die aanzienlijke bedragen aan royalties opleveren. De in het Duitse Regensburg gevestigde uitgeverij  ‘Pustet-Verlag’ stelt dat het deze inkomsten, zoals voorheen, zal uitbetalen aan de Vaticaanse uitgeverij. De opbrengst gaat dus naar de Heilige Stoel. Maar Joseph Ratzinger had al goed geld verdiend als professor in de theologie. Ook in de jaren daarna, als Aartsbisschop van München en Freising, moest Joseph niet ‘op een houtje’ bijten. Hij kreeg een staatswedde als Aartsbisschop van de deelstaat Beieren. Volgens het Beierse Ministerie van Onderwijs was dat ruim 100.000 DM (ongeveer 50.000 Euro) per jaar.

Zuinig man

Ratzinger zelf was een uiterst bescheiden en zuinig man, zegt zijn biograaf Peter Seewald. Hij “gaf nauwelijks geld uit, behalve voor het kopen van boeken”. Zelfs als professor kon hij, dankzij zijn forse salaris enerzijds en zuinigheid anderzijds, studenten met weinig financiële middelen ondersteunen, zegt Seewald.

Voorts heeft Joseph Ratzinger verschillende stichtingen opgericht onder zijn eigen naam. De ene is gevestigd in het Vaticaan, de andere in München. Beiden hebben tot doel het wetenschappelijke werk en de spirituele erfenis van Joseph Ratzinger te bewaren.

En dan is er nog het ‘Paus Benedictus XVI Instituut’ in Regensburg, waarvan de directeur, Bisschop Rudolf Voderholzer, volgens informatie van persagentuur KNA, voor de begrafenis naar Rome afreisde om zaken uit het privébezit van Benedictus XVI veilig te stellen voor het instituut. “Dat moet je echt niet doen als Kerkelijk functionaris”, bekritiseert Vaticaan-expert Nersinger. “Dat is gewoon een kwestie van fatsoen, denk ik.”

‘Juridische erfenis’

En dan is er nog de ‘juridische erfenis’, namelijk de klacht van een slachtoffer van misbruik bij de rechtbank in Traunstein. En hier wordt het ingewikkeld. Er is nog geen erfgenaam bekend gemaakt. Of degene, die de erfenis van Benedictus XVI aanneemt, het nu leuk vindt of niet, hij/zij moet de procedure voor de rechtbank óók aannemen en zal worden gedagvaard – tenzij hij/zij de erfenis weigert, zegt advocaat Philipp Georg Kampmann uit Bonn. De eiser wil bereiken dat Joseph Ratzinger en andere verantwoordelijken medeverantwoordelijk worden gesteld voor het misbruik. Dit kan leiden tot schadeclaims.

Verre familieleden

Wat zullen de verre familieleden van Benedictus erven? Het is onduidelijk of er familiememorabilia zijn. Achternicht Martina Holzinger zegt zich “geen persoonlijke bezittingen van Paus Benedictus” te kunnen herinneren. “Niemand heeft nog contact met ons opgenomen en ik verwacht ook niet dat dat zal gebeuren”, zei zij tegen de Duitse media.

Het wachten is nu op de executeur-testamentair, die waarschijnlijk Aartsbisschop Gänswein heet. Maar hij laat aan de media weten dat hij voorlopig geen verdere informatie kan geven. Wordt vervolgd….