De Duitse bondspresident Frank-Walter Steinmeier ontmoette gisteren Paus Leo XIV in het Vaticaan. Het Duitse staatshoofd benadrukte de belangrijke rol die kerken spelen in het openbare leven. De Paus echter uitte zijn diepe bezorgdheid over het verlies van gelovigen in de Duitse kerk.
Bondspresident Frank-Walter Steinmeier hoopt op een sterke en actieve kerk in Duitsland. “De kerken kunnen en moeten een positieve rol spelen in de cohesie van onze samenleving”, zei Steinmeier maandag na zijn ontmoeting met de Paus. “Voor ons blijft de stem uit Rome belangrijk”, aldus het Duitse staatshoofd, die een louter ceremoniële functie vervuld. Hij nodigde de Paus uit voor een bezoek aan Duitsland.
Misbruik en leegloop
Paus Leo maakt zich echter zorgen over Duitsland. Het aantal kerkleden bij de beide grote volkskerken loopt al jaren terug, vooral sinds 2010, toen aan de lopende band misbruikschandalen bekend werden. Dat kon zelfs een Duitse Paus (Benedictus XVI) niet tegenhouden. Maar het zijn niet alleen de misbruikzaken die debet zijn aaan de leegloop van de kerk. Oók de noodzakelijke hervormingen van de kerk komen niet of te laat van de grond voor de doorsnee Duitser en dan is er nog de onophoudelijke groei van evangelicale bewegingen. “Dit zou niet alleen de Paus en het Vaticaan aan moeten gaan. Ook wij moeten hierover nadenken”, zegt de van huis uit gereformeerde Steinmeier.
Steinmeier moedigde de Paus, naar eigen zeggen, ook aan om een krachtige rol te spelen als bemiddelaar in wereldwijde crises, zoals het conflict in het Midden-Oosten. “Wij kunnen niet zonder de hulp van de Paus en het Vaticaan wanneer zij die op dit gebied aanbieden”, aldus de bondspresident. Er zijn steeds minder geschikte bemiddelaars en invloedrijke figuren die de partijen in conflict kunnen beïnvloeden. De Paus en het Vaticaan hebben hun bereidheid tot bemiddelen duidelijk gemaakt, bijvoorbeeld in de oorlog in Oekraïne.
Duitse wijn voor de Paus
Tijdens zijn officiële bezoek overhandigde Steinmeier de Paus drie flessen Duitse Rieslingwijn. Deze zijn afkomstig van het bisschoppelijk wijngoed in Rüdesheim, een van de oudste van Duitsland. Daarnaast overhandigde de bondspresident Leo XIV een facsimile, een getrouwe weergave van de partituren voor “Das Wohltemperierte Klavier” van de protestant Johann Sebastian Bach (1685–1750).
De ontmoeting met de Pontifex was Steinmeiers eerste officiële bezoek aan de Paus. ’s Middags bezocht hij ook de katholieke gemeenschap van Sant’Egidio, die zich inzet voor hulp aan behoeftigen en vluchtelingen en regelmatig bemiddelt in gewapende conflicten. Voor de middag stonden gesprekken gepland met vertegenwoordigers van VN-organisaties in Rome. Het hoofdkwartier in Rome is het op twee na grootste ter wereld. Het bezoek staat in het teken van het werk van het Wereldvoedselprogramma (WFP).
Duits Synodaal Pad
De protestant Steinmeier zou vóór zijn verkiezing tot staatshoofd voorzitter van de Evangelische Kirchentag worden. Zijn vrouw, Elke Büdenbender, die hem vergezelde, is rooms-katholiek. De laatste keer dat de bondspresident en zijn vrouw in Rome waren, was eind april, voor de begrafenis van Paus Franciscus.
Over één kwestie werd niet gesproken, het eigen Duitse Synodale pad, een hervormingskoers van de Duitse bisschoppenconferentie, welke parallel loopt naast de Wereldsynode van de Paus. In hun eigen Synode lopen de Duitsers inmiddels vóór op de Paus en het Vaticaan. Zo willen de Duitse bisschoppen, op drie na, de deuren van de kerk wijd opengooien voor de vrouw als diaken of priester, een volwaardig homohuwelijk i.p.v zegening en meer democratisering ofwel meer inspraak voor leken. In de komende dagen zullen de Duitse bisschoppen in Fulda bijeenkomen om daarna een bezoek aan Rome te brengen.
