-Vaticaanstad- Paus Leo XIV, geboren als Robert Francis Prevost, is sinds 8 mei 2025 hoofd van de rooms-katholieke kerk, de bisschop van Rome en soeverein vorst van Vaticaanstad. Behoudende rooms-katholieken hadden de hoop dat hij een andere koers dan wijlen Paus Franciscus zou volgen en tal van maatregelen zou terugdraaien, maar daar lijkt het niet van te komen.
In behoudende kringen in Frankrijk en de VS begint het een beetje te ‘jeuken’ bij deze en gene, behorende tot de behoudende vleugel van de kerk. Men had sterk de hoop dat de nieuwe Paus een groot aantal beslissingen van zijn voorganger zou ‘corrigeren’. Maar ook deze Paus weigert -net als zijn voorganger- in rode schoentjes te gaan lopen. Ook de terugkeer naar grote bolides van de premium automerken is Leo XIV een gruwel. Voor hem hoeft een piepklein Fiatje of Renault 4, zoals bij Franciscus, nu ook weer niet, maar een electrisch VW busje is ruim zat en nog milieuvriendelijk ook.
Wel ging Paus Leo wonen in het Pauselijk paleis, maar dat was op dringend advies van de eigen veiligheidsdienst. Een vakantie in het paleis van Castel Gandolfo gaat ook niet door, dat wil zeggen niet in het paleis, want dat is nu een museum, maar een bijgebouw is ook goed genoeg.
Maar het meest ergeren behoudende katholieken zich aan het feit dat de uitgezette koers van Franciscus vrijwel één-op één wordt voortgezet.
Paus Leo XIV heeft bewust gekozen voor het project van de Wereldsynode, zegt de Italiaanse Vaticanist Marco Politi. In een reactie op het Italiaanse internetportaal ‘il fattoquotidiano.it’ deze week zegt hij dat de nieuwe Paus het synodaliteitsproject van zijn voorganger, Paus Franciscus, had kunnen laten varen. In plaats daarvan besloot hij “er zijn eigen synode van te maken”.
De kerkelijke vergadering die Paus Franciscus in 2028 voor ogen had, zal daarom plaatsvinden – volgens Politi “een soort miniconcilie”. De journalist beschouwt dit als een “belangrijke stap in het proces van de overgang van de rooms-katholieke kerk van een absolutistische monarchie naar een participatieve gemeenschap” die de volledige diversiteit van het wereldkatholicisme weerspiegelt.
Een ander speerpunt van Paus Leo is de strijd tegen misbruik, aldus Politi. Dit blijkt uit een recent personeelsbesluit: de Paus benoemde de Franse bisschop Thibault Verny tot voorzitter van de Commissie voor de Bescherming van Minderjarigen. “Een zeer belangrijke keuze”, vindt de journalist. Het Franse episcopaat is een van de weinige episcopaten ter wereld die een onafhankelijke commissie wil die seksueel misbruik in de kerk tussen 1950 en 2020 onderzoekt.
Bovendien brengt de nieuwe voorzitter van de Vaticaanse commissie ervaring mee uit de leiding van de Franse bisschoppencommissie ter bestrijding van misbruik. Met de keuze voor Verny geeft Paus Leo een duidelijk signaal af met betrekking tot de universele richtlijnen die de Vaticaanse commissie ontwikkelt om bisschoppen wereldwijd te begeleiden naar consistent gedrag.
Volgens Politi probeert Leo XIV ook de opening van het canonieke proces tegen mozaïekpriester Marko Rupnik te bespoedigen. Hij heeft tevens bevolen dat alle afbeeldingen van Rupniks mozaïeken van de websites van het Vaticaan worden verwijderd. “Een duidelijk signaal”, aldus de journalist. Verschillende nonnen hadden ernstige beschuldigingen geuit tegen de voormalige jezuïet Rupnik. De beschuldigingen betroffen in wezen de uitbuiting van het ambt van geestelijke voor seksuele verleiding.
Maar de nieuwe Paus is ook duidelijk over zaken als migratie, de oorlogen in Gaza en Oekraïne, het consumentisme, inclusiviteit, de milieuproblematiek en de verschillen tussen arm en rijk. Hij ‘borduurt’ op deze punten voort op het werk van zijn voorganger. Het meest kenmerkende verschil tussen Leo en Franciscus, is de aanpak en woordkeus van Paus Leo. Die is diplomatieker en weloverwogen. Waar Paus Franciscus in een discussie tegen zijn opponent zou zeggen “U liegt !”, daar zal Paus Leo de woorden “Volgens mij gaat u creatief met de waarheid om” gebruiken. Je zegt hetzelfde, maar het klinkt vriendelijker.
