-Utrecht- Volgens bijna 60% van de zorgprofessionals was de personele bezetting van hun team of afdeling deze zomer onvoldoende. Ruim 43% vond daarbij de werkdruk in deze periode te hoog. Dat blijkt uit een recente peiling van NU’91 onder ruim duizend verpleegkundigen, verzorgenden en aanverwante beroepen. “Zorgwekkende cijfers”, aldus NU’91-voorzitter Femke Merel van Kooten.
De impact van de onderbezetting was deze zomer duidelijk voelbaar. Van de respondenten die aangaven dat er te weinig personeel was, meldde twee derde (66%) dat zij minder goede zorg konden leveren. ‘Ik werk nu 42 jaar in de zorg’, zegt een van de ondervraagden. ‘Zo erg als dit jaar heb ik nog niet eerder meegemaakt. De kwaliteit van zorg gaat heel hard achteruit.’ Ook andere respondenten herkennen dit beeld. ‘In de thuiszorg werd douchezorg afgebeld’, aldus een van hen. ‘Medicatie op andere momenten en steunkousen te laat aan’, schrijft een ander.
Mentale druk
De gevolgen waren niet alleen merkbaar voor cliënten, maar ook voor het personeel zelf. ‘Medicatie op meerdere teams moeten geven, waarvan je soms de bewoners niet kent. Dat geeft veel psychische druk.’ Een andere zorgprofessional vult aan: ‘Ik kon geen enkele verpleegtechnische handeling uitbesteden. Daardoor lag er veel druk op mij.’ De inzet van niet of anders gekwalificeerd personeel wordt eveneens genoemd. ‘Gastvrouwen draaiden zorgdiensten’, aldus een respondent. Een ander vertelt: ‘Andere disciplines werden ingezet, zoals de ergotherapeut.’ De groep ondervraagden die aangaf dat er sprake was van personele onderbezetting, meldde daarnaast regelmatig overuren te moeten maken (59%) en dat de hoge werkdruk leidde tot ziekmeldingen binnen teams (40%). Andere consequenties waren het sluiten van bedden, conflicten op de werkvloer en het moeten laten bijspringen van familieleden tijdens zorgtaken. ‘De eerste week van mijn vakantie was ik kapot’, vertelt een van de zorgprofessionals. ‘Net als veel collega’s.’ Een ander meldt: ‘We werden met regelmaat zo overvraagd dat we met zijn allen alweer aan vakantie toe zijn.’
Veilige en kwalitatieve zorg
Van Kooten: “Zorgprofessionals zetten zich het hele jaar door in. Een gezonde werk-privébalans is essentieel. Als piekperiodes leiden tot extra stress en uitputting bij de rest van het team, dan gaat er iets fundamenteel mis in de manier waarop we de zorg organiseren.” En met het oog op de komende maanden, nu de griepgolf weer in aantocht is, baart dat Van Kooten zorgen: “Als je kijkt naar de al bestaande onderbezetting en hoge werkdruk, houd ik mijn hart vast.” NU’91 pleit voor structurele oplossingen om de werkdruk in de zorg te verlagen. Dat betekent onder meer investeren in voldoende en vaste bezetting, betere roosterplanning en meer aandacht voor herstel- en rustmomenten. Naar aanleiding van de resultaten van de peiling gaat de beroepsorganisatie de komende tijd met werkgevers en politiek in gesprek. “Zorgprofessionals moeten kunnen rekenen op voldoende collega’s, ook in piekperiodes”, aldus Van Kooten. “Alleen dan kunnen zij de veilige en kwalitatieve zorg blijven leveren die patiënten en cliënten verdienen.”
