-Amsterdam- Document Nederland, de jaarlijkse foto-opdracht van het Rijksmuseum, bestaat dit jaar 50 jaar. Elk jaar wordt een Nederlandse fotograaf gevraagd een actueel maatschappelijk thema te onderzoeken en te fotograferen. Dit jaar is de Iraans-Nederlandse fotograaf, filmmaker en kunstenaar Tina Farifteh (1982) gevraagd het onderwerp asiel in beeld te brengen. De hoofdpersoon van haar tentoonstelling is B., die na ruim vier maanden vreemdelingendetentie op Schiphol en een verblijf in Ter Apel in een asielprocedure zit. Eerdere fotografen die meewerkten aan Document Nederland zijn onder anderen Ed van der Elsken, Hans Aarsman, Céline van Balen, Dana Lixenberg, Sharelly Emanuelson en Mounir Raji. De tentoonstelling is te zien van 1 november 2025 tot en met 11 januari 2026.
Tina Farifteh
Tentoonstelling
Naast de foto’s projecteert Farifteh twee video’s van B. Door hem als verteller op te voeren draait Farifteh de blik op onze asielprocedures om: in plaats van te praten óver asielzoekers, laat ze ons, letterlijk, naar een van hen luisteren. Ook toont ze een portret van B., onherkenbaar achter melkglas, waardoor hij anoniem blijft. Pas wanneer hij zich veilig genoeg voelt wordt het melkglas verwijderd en is zijn identiteit voor iedereen zichtbaar. Farifteh kreeg toegang tot het detentiecentrum Schiphol, onderdeel van het Justitieel Complex Schiphol. Farifteh toont de cellen, de celdeuren, de observatieruimte en de luchtplaats. Ook fotografeerde Farifteh het asielcomplex Ter Apel. In één van de video’s vertelt B. hoe het is om op deze locaties te verblijven.
Tina Farifteh
Tina Farifteh is fotograaf, filmmaker en kunstenaar en onderzoekt in haar werk de impact van machtsstructuren op het leven van gewone mensen. Ze studeerde af aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag en deed haar master aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Eerder maakte ze de audiovisuele installatie The Flood (2021) en de korte documentaire Kitten of Vluchteling? (2023) waarmee ze de zilveren camera won in de categorie Storytelling (2024).
50 jaar Document Nederland
Het Rijksmuseum organiseert sinds 1975 de foto-opdracht Document Nederland. Elk jaar wordt een onderwerp gekozen dat relevant, kenmerkend en van belang is voor de samenleving. Het resultaat van vijftig jaar Document Nederland bestaat uit meer dan 3000 foto’s, die onderdeel zijn van de collectie van het Rijksmuseum. Tezamen vormen de opdrachtfoto’s een bijzonder overzicht van belangrijke maatschappelijke thema’s en ontwikkelingen in de Nederlandse samenleving in de late 20ste en het begin van de 21ste eeuw.
Document Nederland Junior
Tegelijk met Document Nederland is in de fotogalerij van het Rijksmuseum Document Nederland Junior te zien, een jaarlijkse fotowedstrijd en -tentoonstelling voor leerlingen uit het voortgezet onderwijs en mbo-studenten. Het thema is gelijk aan de foto-opdracht. Tien geselecteerde jongeren kregen een masterclass door Tina Farifteh en experts van het Rijksmuseum. De foto’s van de tien jongeren zijn in de tweede zaal van de fotogalerij.
Document Nederland en Document Nederland Junior worden mede mogelijk gemaakt door Floor Fonds/Rijksmuseum Fonds, Familie Van Ogtrop Fonds/Rijksmuseum Fonds en Rijksmuseum NEXT.