-Berlijn/Bonn- Onze Oosterburen beleven dit jaar een ‘Superwahljahr’. Maar liefst 13 verkiezingen zullen in Duitsland worden gehouden. Naast de EU-verkiezingen ook regionale verkiezingen in de deelstaten.
Verschuiving
Ook Duitsland kent een verschuiving in het electoraat binnen de bestaande partijen CDU/CSU (christelijk); SPD (sociaal democratisch) en FDP (liberaal) en de Groenen. Rechts-populistische partijen en bewegingen hebben óók in Duitsland aanhang gewonnen. Zo zou de AfD (Alternative für Deutschland – vergelijkbaar met onze PVV/FvD, red) als tweede uit de stembusuitslag kunnen komen.
Deze anti-christelijke partij baart veel Duitsers zorgen. Zo óók bij de Rooms-katholieke en Evangelische bisschoppen. De Rooms-katholieke bisschoppenconferentie heeft dan ook al een aantal malen opgeroepen om goed na te denken op wie men stemt. Voorzitter van de Duitse bisschoppenconferentie Bätzing, liet niets aan duidelijkheid te wensen over, toen hij onlangs meedeelde dat katholieken die lid zijn van of stemmen op de AfD, in de Duitse Rooms-katholieke kerk niets te zoeken hebben. Soortgelijke bewoordingen komen ook van de evangelische bisschoppen.
Managers
Bijna acht op de tien managers van grote ondernemingen in Duitsland vrezen dat Alternative für Deutschland de economie forse schade zal toebrengen. Honderden grote bedrijven doen een oproep om op 9 juni op partijen te stemmen die de Europese normen en waarden in hun vaandel dragen.
In de Oostelijke deelstaat Thüringen voelen de topmanagers al een tijdje wat het betekent om in een deelstaat te werken waar de AfD zich stevig heeft genesteld. Het wordt met de dag moeilijker om hoogopgeleide (buitenlandse) werknemers enthousiast te maken voor een verhuizing naar de streek waar extreemrechts zoveel aanhang heeft. Toen in maart de regeringsverantwoordelijke voor Oost-Duitsland, Carsten Schneider, een burgerbijeenkomst in het stadhuis van Jena had georganiseerd, kwamen de aanhangers van de extreemrechtse leider Björn Höcke hun gram halen. Ze klaagden dat hun inkomen te laag was en dat de regio langzaamaan in de vergeetput verdween. Op het podium zat Stefan Traeger, de bedrijfsleider van Jenoptik, een van de weinige DDR-bedrijven die in het herenigde Duitsland wist te overleven. “Als jullie willen dat ons bedrijf blijft bestaan, dan moeten jullie dringend tonen dat buitenlanders hier welkom zijn”, zei hij. Twee jaar geleden al startte hij de campagne #Bleib offen. Lees verder onder de afbeelding>
Nog nooit in de Duitse geschiedenis hebben kerk en bedrijfsleven zich zo intensief met de politiek bemoeid als heden ten dage. Terughoudendheid en discretie was het adagium. Je bemoeien met politiek zou klanten kunnen kosten. Nadat enkele AfD’ers hadden verklaard dat zij het meerpartijensysteem willen afschaffen zodra zij aan de macht komen, schreef de 89-jarige grootindustrieel Reinhold Würth een brief aan zijn 27.000 werknemers in Duitsland. De producent van bouten en moeren en miljardair, verklaarde dat hij begrip heeft voor kritiek op deze regering, maar dat hij niet wilde dat men om die reden voor AfD zouden kiezen. Hij wees op het goede leven in Duitsland en de vrijheid die de burgers hebben om hun mening te uiten. “Stem niet voor de lol of uit onvrede met deze regering op AfD. Laat ons dit systeem met zijn verschillende meningen, zijn bewegingsvrijheid en zijn veelvoud aan politieke partijen koesteren”, staat samengevat in zijn brief.
Naast Würth vrezen vele bedrijfsleiders dat Duitsland onaantrekkelijk wordt als de extreemrechtse partij aan invloed wint. Bijna tachtig procent vrezen dat zij geen buitenlandse werknemers meer kunnen aantrekken.
Bij Mercedes-Benz in Stuttgart werken 115.000 werknemers uit 121 landen. “Er kan bij ons geen enkele auto van de band lopen zonder personeel met een migratieachtergrond’, zegt directeur Ola Källenius aan de Frankfurter Allgemeine Zeitung. “Uit de EU stappen, zoals de AfD gedeeltelijk eist, zou een economische ramp van ongekende omvang betekenen. Ik vraag mij af of die mensen echt beseffen wat de consequenties zullen zijn. Wij moeten duidelijk maken hoe gevaarlijk de rechts-extreme politiek is.”
Topmanagers van Mercedes-Benz, Siemens, Würth, AEG, VW, Allianz, Henkel, BASF, Deutsche Bahn e.a. hebben hun collega-ondernemers opgeroepen om voor de komende Europese verkiezingen het belang van de Europese waarden te benadrukken. Met 96 van de 720 Europarlementsleden hebben de Duitse verkozenen behoorlijk wat invloed in de besluitvorming. Meer dan 30 grote Duitse bedrijven en middenstandsorganisaties hebben zich bij de alliantie ‘Wir stehen für Werte’ aangesloten. Samen willen zij hun meer dan 1,7 miljoen werknemers waarschuwen.
Rode lijn
De ondernemers willen dat de Duitsers op zondag 9 juni zeker gaan stemmen en een partij kiezen die beseft hoe belangrijk Europa voor het land en zijn welstand is. “De sterkte van ons land is onze diverse, open, tolerante cultuur. In moeilijke tijden, wanneer de economie onder druk staat en migratie een negatieve bijklank krijgt omdat ze slecht gemanaged wordt, neigen mensen naar extremisten. Wij verweren ons daartegen. Met hun voorstellen tot remigratie en hun vijandigheid tegenover buitenlanders overschrijden zij een rode lijn. Wij moeten opstaan en ingrijpen om waarden zoals gelijkheid en vrijheid te verdedigen”, vindt Roland Busch, ceo van electrogigant Siemens.
De ondernemers zeggen dat zij, net als de bisschoppen, vooral positieve reacties op hun expliciete standpunt krijgen. Reinhold Würth is, vooral in het oosten van het land, enkele klanten kwijtgeraakt. “Een verlies 1,5 miljoen, dat is bij een jaaromzet van 20 miljard euro te verwaarlozen”, zei hij op ARD-televisie. Inmiddels kan hij melden dat hij uit sympathie er meer klanten heeft bijgekregen dan verloren.
