Luchtvervuiling in Europa aanpakken: “drie keer winst”, zegt EEB-rapport

Luchtvervuiling is het grootste milieurisico voor de gezondheid van de Europeanen, met name door chronische ziekten en vroegtijdige sterfgevallen. De doelstellingen die de Europese Unie (EU) oplegt aan de lidstaten om de luchtkwaliteit te verbeteren kunnen nog steeds worden gehaald als de juiste keuzes worden gemaakt, zegt EEB, de Europese koepel van milieuorganisaties.

“Dit onderzoek bewijst dat de overeengekomen doelstellingen voor de luchtkwaliteit tegen 2030 kunnen worden gehaald en tegelijkertijd het klimaat ten goede komen”, zegt Margherita Tolotto, beleidsmanager Luchtkwaliteit bij EEB. Er is geen excuus meer voor uitstel, zegt ze, maar het is wel cruciaal om de uitstoot bij de bron aan te pakken en zo de concentraties luchtvervuiling te verminderen.

Tien maatregelen

Het EEB stelt een pakket van tien maatregelen voor in de energiesector, de landbouw en de mobiliteit, die in elke lidstaat geïmplementeerd moeten worden. Het gaat om zaken zoals meer inzet op hernieuwbare energie, een verbod op verwarming op basis van vaste fossiele brandstoffen, vermindering van de vleesconsumptie en -productie en beter mestbeheer.

De landbouwsector moet zwaarder belast worden op vervuiling, en in het verkeer zullen meer nul- of lage-emissiezones nodig zijn. Het rapport pleit ook voor zo’n zones voor land- of bosbouwmachines, en zelfs op zee voor onder ander zwaveldioxide (SO2) en stikstofoxiden (NOx).

Baten wegen op tegen kosten

Volgens de studie is de strijd tegen luchtvervuiling ook economisch veelbelovend, omdat de potentiële baten opwegen tegen de kosten. Het is dan wel nodig dat elke sector bijdraagt en het nationaal beleid inzake luchtkwaliteit over de grenzen heen versterkt wordt.

En als de lidstaten zich strikt aan de maatregelen houden, zullen er ook nog bijkomende nevenvoordelen zijn, zegt de EEB. Tegen 2030 bijvoorbeeld een geschatte vermindering van 32,5 procent van de CO2-uitstoot en een vermindering van bijna 24 procent van de uitstoot van methaan, een bijzonder sterk broeikasgas, in de hele EU-27.

Meer concreet wordt er aangetoond dat vooral het aandeel hernieuwbare energie en de verbetering van de energie-efficiëntie aanzienlijke winst opleveren wat betreft de verminderde CO2-uitstoot. Het belasten van verontreinigende stoffen in de landbouw en slimmer mestbeheer zet dan weer een grote rem op de methaanuitstoot

We mogen geen genoegen meer nemen met vervuiling, zegt Tolotto. “Deze studie zet een duidelijk pad uit om ons daar te krijgen en kan inspireren tot verdere betrokkenheid en dringende actie.”