Akker- en tuinbouwgebied en agrarisch grasland grootste ecosystemen
Op land zijn akker- en tuinbouwgebied en het agrarisch (inclusief overig) grasland de grootste ecosystemen (samen 19,2 duizend vierkante kilometer). Daarna volgen de bebouwde omgeving en verschillende (half)natuurlijke ecosystemen, zoals bosgebieden.
Nederland bestond ook voor 7,9 duizend vierkante kilometer uit zoet- en zoutwater, zoals rivieren en meren, de Waddenzee en de Noordzee.
20 procent (half)natuurlijke ecosystemen op land
Een deel van de ecosystemen behoort tot (half)natuurlijke ecosystemen. Dit zijn gebieden waarbij de mens de ecologische processen niet of deels beïnvloedt. (Half)natuurlijke ecosystemen op land zijn bossen, heide en inlandige zandgebieden, moeras- en veengebieden en duin- en kustgebieden. Ook het (half)natuurlijk grasland en specifieke vormen van voor natuurdoeleinden beheerde akker- en tuinbouwgebieden tellen mee.
In 2023 besloegen deze (half)natuurlijke ecosystemen op land in Nederland samen 6,8 duizend vierkante kilometer. Dit is ruim 20 procent van het landoppervlak (exclusief water). Van deze (half)natuurlijke ecosystemen op land zijn bosgebieden de grootste (3,7 duizend vierkante kilometer).
Toename van natuurlijk grasland en bebouwd gebied
Het oppervlak (half)natuurlijk grasland nam met 255 vierkante kilometer toe. Ook de hoeveelheid bos (28 vierkante kilometer) en heide en inlandige zandgebieden (15 vierkante kilometer) namen toe. Moeras- en veengebieden (7 vierkante kilometer), natuurlijk akkerland (4 vierkante kilometer) en duin- en kustgebieden (3 vierkante kilometer) namen licht af.
Het oppervlak bebouwde omgeving en stedelijk groen nam in dezelfde periode toe met 111 vierkante kilometer. Een groter deel van Nederland is nu dus bebouwd gebied. Deze verandering ging samen met een afname van agrarisch en overig grasland. Deze ecosystemen krompen met 457 vierkante kilometer, een daling van 5 procent. Agrarisch en overig grasland is voor een deel omgezet naar bebouwing en akker- en tuinbouwgebied, maar ook voor een deel veranderd in natuurlijk grasland door uitbreiding van het natuur- en landschapsbeheer.
Gelderland heeft meeste (half)natuurlijke ecosystemen
Gelderland had in 2023 met 1,4 duizend vierkante kilometer het grootste oppervlak (half)natuurlijke ecosystemen op land. Ruim een vijfde van het totale (half)natuurlijke ecosysteemareaal op land ligt in deze provincie. Gelderland heeft ook in verhouding het grootste aandeel (half)natuurlijke ecosystemen ten opzichte van het totale landoppervlak, gevolgd door Drenthe, Limburg en Noord-Brabant.
NOOT REDACTIE: Herziene methode
Het CBS heeft kortgeleden de methode herzien waarmee ecosystemen in Nederland in kaart worden gebracht. De reden hiervoor was dat in een eerdere publicatie jaren onderling niet goed met elkaar te vergelijken waren, waardoor onjuiste conclusies konden worden getrokken over veranderingen in ecosystemen. Met de nieuwe methode is dit opgelost. Alle cijfers in dit bericht zijn gebaseerd op deze herziene reeks.
