Nederland krimpt en laat arbeidspotentieel onbenut

🔊 Lees voor

-Heerlen- Sinds 2022 heeft Nederland te maken met een natuurlijke bevolkingskrimp, doordat er meer mensen overlijden dan geboren worden. In het eerste kwartaal van dit jaar was de afname groter dan de asielinstroom. Tegelijkertijd wordt een arbeidspotentieel van 330.000 migranten niet benut.

De afgelopen eeuw kende Nederland jaarlijks alleen maar natuurlijke bevolkingsgroei. Daarin is mede door de vergrijzing nu dus verandering gekomen. In het eerste kwartaal van 2025 overleden er zelfs bijna 10.000 mensen meer dan er geboren werden, zo blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). In dat zelfde kwartaal bedroeg de totale asielinstroom bijna 8.700 mensen, volgens de rapportage ‘Asieltrends’ van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). Dit betekent dat de natuurlijke bevolkingskrimp in het eerste kwartaal van 2025 groter was dan de asielinstroom.

Hierbij moet worden opgemerkt dat de totale asielinstroom bestaat uit asielzoekers die een eerste asielaanvraag doen, zij die een opvolgende aanvraag doen en nareizigers (in het kader van gezinshereniging). Het gaat dus deels ook om asielzoekers van wie de (eerste of opvolgende) asielaanvraag later wordt afgewezen en die dus zullen moeten terugkeren naar hun land van herkomst. De laatste jaren betreft dat zo’n 30%. Het aantal uiteindelijk toegelaten asielzoekers is dus substantieel lager dan de totale asielinstroom, waardoor het verschil tussen de natuurlijke bevolkingskrimp en de asielinstroom in feite dus nog groter is.

Het is gezien deze ontwikkeling opvallend dat politici in Den Haag de afgelopen jaren met elkaar wedijveren om te komen tot ‘het strengste asielbeleid ooit’. Om de negatieve gevolgen van de natuurlijke bevolkingskrimp en de vergrijzing op te vangen hebben we immigratie nodig. Dat staat ook in het rapport ‘Gematigde groei’ van de Staatscommissie Demografische Ontwikkelingen 2050.

Onbenut arbeidspotentieel

Uit recent onderzoek van de Adviesraad Migratie komt naar voren dat er in Nederland een onbenut arbeidspotentieel van 330.000 migranten is. Als al deze mensen zouden werken zou driekwart van het aantal openstaande vacatures kunnen worden vervuld. Daarvoor is het van belang te investeren in betere kennis van de Nederlandse taal en het erkennen van in het buitenland behaalde diploma’s.
“Als we meer migranten aan het werk krijgen, slaan we drie vliegen in één klap. Migranten krijgen een hoger inkomen en meer welzijn, werkgevers kunnen gemakkelijker in hun personeelsbehoefte voorzien, en de samenleving profiteert van minder uitgaven aan sociale uitkeringen en hogere belastinginkomsten”, aldus prof dr Monique Kremer, voorzitter van de Adviesraad Migratie, bij de presentatie van het rapport ‘Talenten benutten’ op 26 juni 2025.