-Heerlen- Het grondstofgebruik dat nodig is voor de Nederlandse consumptie kwam in 2022 uit op 561 megaton, dat is 87 kilogram per inwoner per dag. Dit is minder dan een jaar eerder, maar nog altijd hoger dan in 2014. Tot 2014 daalde het grondstoffengebruik. De wereldwijde uitstoot van broeikasgassen als gevolg van de Nederlandse consumptie, de broeikasgasvoetafdruk, steeg het laatste jaar licht en is daarmee weer op het niveau van 2014. Dat blijkt uit cijfers van het CBS.
De negatieve gevolgen van de Nederlandse consumptie voor het milieu zijn groter dan alleen de effecten die op Nederlandse bodem plaatsvinden, zoals de uitstoot van bedrijven in Nederland. In een wereld waarin producten verhandeld worden op de wereldmarkt, zijn landen op talloze manieren met elkaar verbonden en van elkaar afhankelijk. Een groot deel van de productie van alles wat in Nederland wordt geconsumeerd en de milieu-impact die dat heeft, vindt daarbij in het buitenland plaats.
Om een completer beeld te krijgen van de milieu-impact van de Nederlandse consumptie worden zogenoemde ‘voetafdrukken’ berekend. De bekendste voetafdrukken zijn de grondstoffenvoetafdruk en de broeikasgasvoetafdruk. Deze geven aan hoeveel grondstoffen er nodig zijn om te voorzien in alles wat Nederlanders in een jaar consumeren en hoe groot de broeikasgasuitstoot is als gevolg van de Nederlandse consumptie.
Hiernaast wordt de totale milieu-impact van de Nederlandse consumptie bepaald door de landvoetafdruk en de voetafdrukken van het biodiversiteitsverlies en het watergebruik. De landvoetafdruk is de hoeveelheid land die wereldwijd nodig is voor de Nederlandse consumptie en productie.
Geen daling grondstofvoetafdruk op middellange termijn
Na een daling van de grondstofvoetafdruk tussen 2010 en 2014, nam deze vervolgens tot 2021 weer toe. Ook tijdens de coronapandemie steeg het grondstoffengebruik, ondanks dat de economische activiteiten door lockdowns tijdelijk sterk afnamen. Dit komt vooral door een sterke stijging van het gebruik van mineralen (zand, grind) en metalen voor onder andere de energietransitie en de groei in investeringen in woningen en infrastructuur. Sinds 2016 zijn het gebruik van biomassa (waaronder voor de voedselconsumptie) en fossiele brandstoffen licht gedaald.
De bruto investeringen (in materiële vaste activa zoals machines, voertuigen en gebouwen) en het bruto binnenlands product (bbp) stegen de laatste jaren harder dan de voetafdrukken.
Oppervlakte nodig voor Nederlandse consumptie drie keer zo groot als ons land
De broeikasgasvoetafdruk kwam in 2022 uit op 239 megaton CO2-equivalenten, oftewel 13,5 duizend kilo per inwoner. Deze voetafdruk daalde sinds 2010 maar laat vanaf 2021 weer een toename zien.
De landvoetafdruk, het aardoppervlak dat nodig is om te voorzien in de Nederlandse consumptie, kwam in 2022 uit op 13 miljoen hectare. Dit is 0,7 hectare (7 duizend vierkante meter) per inwoner. Dit is wel licht gedaald sinds 2016 maar beslaat nog altijd een gebied dat drie keer zo groot is als de landoppervlakte van Nederland.
De biodiversiteitsvoetafdruk geeft weer hoeveel landoppervlakte beïnvloed wordt door de keuzes van Nederlandse consumenten. Het wereldwijde verlies aan natuurgebied door de Nederlandse consumptie kwam in 2021 neer op ruim 18 miljoen hectare, oftewel een gebied ter grootte van ruim vier keer Nederland.
