-Nijmegen- Begin september werd het persoonlijke archief van kardinaal Adrianus (Ad) Simonis (1931–2020) gepresenteerd bij het KDC (Katholiek Documentatie Centrum) aan de Radboud Universiteit. De inventarisatie werd verzorgd en toegelicht door onderzoekstudent Bas van Nieuwland.
Tijdens een feestelijke bijeenkomst overhandigde Van Nieuwland de eerste exemplaren aan kardinaal dr. Willem Eijk, aartsbisschop van Utrecht, en prof. dr. José Sanders, rector magnificus van de Radboud Universiteit. Veel van de aanwezigen deelden hun persoonlijke herinneringen aan Simonis.
Sleutelfiguur in de kerkgeschiedenis
Historici kenmerken Ad Simonis als een sleutelfiguur in de Nederlandse kerkgeschiedenis van de twintigste eeuw. Als bisschop van Rotterdam (1970-1983) en vervolgens aartsbisschop van Utrecht (tot 2007) en kardinaal, gaf hij leiding aan de rooms-katholieke kerk in een turbulente tijd.
Hij kreeg landelijke bekendheid door zijn conservatieve standpunten over abortus, euthanasie en het homohuwelijk. Toch, zo benadrukte rector magnificus José Sanders, was hij zeker niet ‘de zwart-witfiguur die de media soms van hem maakten. Zijn verbondenheid, eigenzinnigheid en kritische loyaliteit kenmerkten zijn optreden in het maatschappelijk debat.’
Het archief ontsloten voor onderzoek
Deze loyaliteit bracht de kardinaal ertoe om zijn persoonlijk archief na zijn overlijden in 2020 naar Nijmegen te laten brengen. Met steun van de Adrianus Stichting is het archief ontsloten en voor onderzoek beschikbaar gesteld door het KDC. Bij de boekpresentatie toonde Van Nieuwland aan hoe Simonis zijn eigen preken – maar ook die van anderen – onbekommerd hergebruikte en hoe zijn visie op de Heilige Geest een rem op democratie binnen de kerk zette.
Biograaf Ton Crijnen onthulde dat Simonis het bestaan van een eigen archief altijd heeft gerelativeerd: ‘Ik heb alleen een paar knipsels waar u niets aan heeft!’ Gelukkig bleek dat niet waar te zijn. Kerkhistoricus Brian Heffernan van Katholieke Universiteit Leuven benadrukte het belang van de ontsluiting voor het academisch onderzoek naar de recente kerkgeschiedenis, vooral de invloed van de mediatisering van religieuze kopstukken.
Nu verkrijgbaar
Het boek kon voorspoedig verschijnen dankzij de begeleiding door Radboud University Press. De publicatie biedt onderzoekers, studenten en geïnteresseerden in katholiek erfgoed en moderne kerkgeschiedenis nieuwe aanknopingspunten voor studie en debat. ‘Het persoonlijk archief van Adrianus kardinaal Simonis (1931-2020)’ is vanaf nu te bestellen, klik op onderstaande boekcover voor meer info.
