Poolse Bisschop: “Kerk in Duitsland lijdt onder de ergste crisis sinds de reformatie”

Leestijd: 3 minuten
Vrijdag 22 september 2023 – 16:55 uur – Bron: Redactie Kerk/Tagespost/ARD – Beeld: Publiek domein

-Poznan- De Aartsbisschop van Poznań en voorzitter van de Poolse Bisschoppenconferentie, Stanisław Gądecki, beschrijft de situatie van de Rooms Katholieke Kerk in Duitsland als de grootste crisis sinds de reformatie. “Er bestaat een groot gevaar dat een verkeerd begrepen hervorming van het Christendom de Kerk opnieuw zal verdelen en zich naar de buurlanden zal verspreiden”, zegt hij in het oerconservatieve Duitse kerkblad ‘Tagespost’.

Kritische brief

De Aartsbisschop waarschuwt dat men niet onverschillig moet zijn ten aanzien van wat er momenteel gebeurt bij de Oosterburen en dat is de reden waarom hij in februari vorig jaar een uiterst kritische brief schreef aan de voorzitter van de Duitse Bisschoppenconferentie (DBK), Bisschop Georg Bätzing. Dat deze brief eerst werd gepubliceerd en pas daarna werd gestuurd aan het secretariaat van de Duitse Bisschoppenconferentie (DBK) is de DBK-voorzitter Bisschop Georg Bätzing van de Diocese Limburg in het verkeerde keelgat geschoten.

Gądecki schrijft in zijn brief gedateerd op 22 februari: “Trouw aan de leer van de Kerk mogen wij niet toegeven aan de druk van de wereld en de heersende cultuur, want dit kan leiden tot morele en geestelijke corruptie. Laten wij vermijden afgezaagde slogans en standaardeisen te herhalen, zoals de afschaffing van het celibaat, het Priesterschap voor vrouwen … of de zegening van partnerschappen tussen personen van hetzelfde geslacht.”

Het waren vooral de omstandigheden van de publicatie die de anders zo nuchtere Bätzing kwaad maakten. Het was niet alleen het feit dat er een open brief werd gestuurd in plaats van de overeengekomen theologische dialoog tussen de twee Bisschoppenconferenties dat hem kwaad maakte. Het was vooral ook dat de tekst van de brief eerst was uitgelekt naar het conservatief ‘Katholieke’ blad ‘Tagespost’ en vervolgens pas naar de geadresseerde werd verstuurd. Dit getuigt van een slechte stijl, aldus de Duitse Bisschoppenconferentie en aanvankelijk was er dan ook weinig animo om op hetzelfde niveau te reageren.

Hervormingen

Gądecki gaf deze week in een interview met Tagespost aan dat het probleem niet de hervormingen zelf zijn, maar “of deze menselijk of Goddelijk zijn.” Ware hervormingen komen niet voort uit een gebrek aan geloof, maar uit een overdaad aan geloof en trouw. Er wordt echter opgemerkt dat er tegenwoordig te veel hervormers zijn die zich eerder op de sociologie dan op de theologie verlaten. De sociale wetenschappen bevatten altijd ‘bepaalde ideologische elementen’, waaronder de gendertheorie, het marxisme, racisme en eugenetica. Hoewel er vooruitgang is geboekt in de kennis, zoals op het gebied van de waardigheid van vrouwen en de rechten van kinderen, zijn veel ‘ontdekkingen’ in de menswetenschappen eenvoudigweg het resultaat van antropologische fouten.

Met betrekking tot de komende Synode over synodaliteit klaagt de Poolse Aartsbisschop dat het “Instrumentum laboris” ideologische termen gebruikt als ‘inclusie’ en dat de kwestie van posities zich te veel concentreert op het aspect van macht en te weinig op het aspect van dienstbaarheid. Op machtsgebied wordt het te politiek georiënteerd: “Het gaat om de democratisering van de Kerk, ook al is de Kerk van nature hiërarchisch.” Bovendien waarschuwt hij dat de leerstelling van de Kerk over anticonceptie niet in twijfel kunnen worden getrokken, omdat dat neerkomt op het veranderen van de leer over abortus.

Bisschop Gądecki verwees ook naar de academische theologie in Duitsland. De belangrijkste problemen zijn “de scheiding tussen pastorale zorg en pastorale verantwoordelijkheid”, het gebrek aan integratie in de Kerk en een groeiende specialisatie van leraren.

De eerste reactie van Duitse zijde kwam van de teruggetreden Bisschop Josef Bode. Via de publieke omroep ARD laat hij weten dat Gadecki er verstandig aan doet om eerst “zijn eigen stoep te vegen” gelet op de leegloop van de RK-Kerk in Polen, de sterke teruggang op de seminaries en het overstappen van steeds meer Polen naar evangelicale geloofsgemeenschappen.