Difterie is een zeer besmettelijke en potentieel dodelijke bacteriële ziekte, met vormen aan de luchtwegen en huid. Zonder behandeling kan het in de helft van de gevallen fataal zijn, en zelfs met behandeling eist het nog steeds het leven van 5 procent van de patiënten.

“We zien momenteel meer dan 700 mensen met vermoedelijke difterie en nemen wekelijks meer dan 280 patiënten op in de twee behandelcentra voor difterie in de deelstaat Kano”, zegt Hashim Juma Omar, spoedarts in Kano voor Artsen Zonder Grenzen (AZG). “Vrouwen en kinderen onder de vijf jaar zijn de meest kwetsbare groepen en hebben het meest te lijden onder de uitbraak.”

Tekort aan levensreddend medicijn

Het Nigeriaanse Centre for Disease Control kondigde de uitbraak aan op 20 januari 2023. Tussen mei vorig jaar en begin deze maand werden meer dan zesduizend bevestigde gevallen gemeld. Alleen al in augustus werden meer dan vierduizend verdachte gevallen gerapporteerd, waarvan meer dan driekwart in de staat Kano. Volgens de meest recente WHO-update bedraagt de sterftegraad in Nigeria momenteel 6,1 procent, wat betekent dat er minstens 360 patiënten het leven hebben gelaten.

Naast Kano bestrijden teams van Artsen Zonder Grenzen de uitbraak in de deelstaten Borno en Bauchi, alledrie gelegen in het noordelijk deel van Nigeria. Door een wereldwijd tekort aan een levensreddend middel tegen difterie, lijkt het echter soms vechten tegen de bierkaai. De productie van het medicijn wordt op globaal niveau al jaren teruggeschroefd, en dat vormt nu een bedreiging voor de Nigeriaanse volksgezondheid, aldus AZG.

Hoewel de hulporganisatie vorige maand in Kano tweeduizend doses difterie-antitoxine heeft verstrekt, blijft het een groot probleem om meer doses te verkrijgen. “We hebben met spoed een extra bestelling van vijfduizend doses geplaatst om in onze projectbehoeften te voorzien, maar dat is nog steeds onvoldoende”, zegt spoedarts Omar.

Lage vaccinatiegraad

Om de uitbraak doeltreffend te bestrijden, is het ook cruciaal om de vaccinatiegraad te verbeteren. De vaccinatiegraad in Nigeria bedraagt slechts 70 procent, en een afname in vaccinatie heeft geleid tot 25 miljoen ongevaccineerde of ondergevaccineerde kinderen in 2021.
Het land ontbreekt volgens AZG echter de middelen om op korte termijn een grootschalige vaccinatiecampagne op te zetten.

De internationale gemeenschap moet volgens AZG optreden om antitoxines te verzekeren en de vaccinatie-inspanningen te verbeteren. Dat er nu ook al opnames en verdachte gevallen worden gemeld in buurlanden en zelfs tot in Guinee, op meer dan 2000 kilometer van Nigeria, duidt volgens de hulporganisatie enkel maar op de urgentie van het probleem.