Theoloog: Hoog aantal kerkuittredingen is ook ‘Franciscus-effect’

Leestijd: 3 minuten

Voor velen komt de Paus de belofte van ingrijpende kerkhervorming niet na

Woensdag 10 november 2021 09:10 – Bron: Redactie kerk/Kölner Stadtanzeiger – Beeld: PB
  -Keulen- Matthias Sellmann, pastoraaltheoloog uit het Duitse Bochum ziet een “Franciscus-effect” als reden voor het hoge aantal mensen dat de Duitse Katholieke kerk verlaat, met name in het Aartsbisdom Keulen. “Daarmee verwijst hij ook naar de teleurstelling van veel Katholieken omdat de Paus het aangeboden ontslag door Bisschoppen uit Keulen, maar ook uit München en Hamburg niet heeft aanvaard”, zegt Sellman in een interview met dagblad ‘Kölner Stadt-Anzeiger’ van gisteren. “Voor velen komt de Paus de belofte van ingrijpende kerkhervorming niet na.”
Prof. Dr. Matthias Sellmann (Beeld screenshot)

“Een trendomslag in het aantal uittredingen, dat volgens de prognoses in de stad Keulen tegen het einde van het jaar een nieuw hoogtepunt van meer dan 20.000 voor de Katholieke en Protestantse kerk kan bereiken, kan alleen worden bereikt door ingrijpen in de kerk ter plaatse, en uiteindelijk van de kerk in het algemeen, “ zegt de professor. “Denk hierbij aan een waardige begrafenis of huwelijk, een inspirerende preek of een plechtige Eerste Communie. Maar als dergelijke ervaringen zich voordoen als uitzondering op oppervlakkigheid of tegenwerking wegens starre of rigide regels, dan drijf je de mensen de kerk uit”. “Wie sowieso losjes ‘gebonden’ is aan de kerk, wil zich niet hoeven te verantwoorden tegenover buren, vrienden en collega’s.”

Sociale media

Het probleem is echter dat mensen steeds minder van zulke ‘intieme en blijde ervaringen’ hebben – en zo ja, dan vaak negatieve. De strategie van de kerk moet daarom zijn om dat te veranderen en betere ervaringen te bieden. Hiervoor zijn hoog kwaliteitsbewustzijn, verrassende nieuwe vormen van vieren en een verhoogde aanwezigheid in de nieuwe (sociale) media vereist. Mensen moeten weer denken en hardop zeggen: “Het is goed wat de kerk doet. Zij doen iets doen dat belangrijk is voor de samenleving. Het is goed dat de kerk bestaat”, aldus Sellmann.

Opruimen

“Dit alles kan alleen gerealiseerd worden als ‘de bezem door de kerk gaat’ en er radicaal wordt opgeruimd, met name met bepaalde kwesties die mensen nu de kerk doen verlaten. Het Duitse hervormingsproces Synodale Weg is ook belangrijk omdat het op zijn minst wordt gezien als een poging tot opruimen”, zegt Sellmann.

Bisschop van den Hende

In het kader van de verwerking van het seksueel-misbruik-dossier in het Aartsbisdom Keulen hebben de hulpbisschop van Keulen Dominikus Schwaderlapp en de huidige Aartsbisschop van Hamburg Stefan Heße, voormalig Vicaris-generaal van Keulen, de Paus hun ontslag aangeboden. Kardinaal Rainer Maria Woelki had verklaard in functie te willen blijven, dit tot grote ergernis van vele gelovigen. Als onderdeel van een Apostolische visitatie, o.a. door de Nederlandse Bisschop van den Hende, werd de algemene situatie in het Aartsbisdom ‘onder het vergrootglas’ gelegd. Paus Franciscus liet na dit onderzoek alle Bisschoppen in functie. Kardinaal Woelki is sinds oktober vrijgesteld van alle werkzaamheden en wil nog voor de vastentijd in 2022 weer terug naar kantoor. In juni verwierp Franciscus ook het ontslagaanbod van Kardinaal Reinhard Marx (München) in mei.

Het zorgt er allemaal voor dat bijna alles blijft zoals het was, dat brengt personele rust in de Bisdommen, maar laat de onvrede onder de parochianen alleen maar toenemen. Wanneer die groep geen veranderingen ziet rest hen slechts één keus….de kerk verlaten en dat doet men momenteel massaal.