-‘s-Gravenhage- De ministerraad neemt vandaag de beslissing over de vraag of het voltallige kabinet-Rutte III aftreedt vanwege de kinderopvangtoeslagaffaire, welke als regelrechte terreur van de regring tegen de eigen bevolking kan worden gezien.
Gisteravond is er al geen ministerraad meer geweest. Het lijkt er op dat de beslissing reeds is genomen. De leiders van de regeringspartijen VVD,CDA,D66 en ChristenUnie zijn na overleg in hun eigen partij naar huis vertrokken.
Vicepremier Schouten (CU) zei na afloop van het overleg met haar partijgenoten dat hun “lijn” vaststaat. Zij gaf geen details,maar alles wijst erop dat het kabinet zal aftreden.
Het kabinet moet vandaag met een antwoord komen. Nadat eerder al de belofte is gedaan dat alle gedupeerde ouders minstens 30.000 euro krijgen, wil het kabinet ook kijken of er andere wetten zijn die te rigide uitpakken. Ook moet er een plan komen om herhaling in de toekomst te voorkomen en dient het kabinet te beloven dat het voortaan de Tweede Kamer beter informeert.
Daarna zal Rutte aan zijn ministers de vraag stellen: hoe nu verder? Zijn eigen partij VVD heeft gezegd dat de huidige coronacrisis te groot is om nu als kabinet op te stappen als boetedoening voor de toeslagen-affaire, maar coalitiepartijen CDA, D66 en ChristenUnie vinden dat te gemakkelijk. Schending van de rechtstaat is volgens hen een té ernstig verwijt om zomaar over te gaan tot de orde van de dag. De kans is volgens alle ingewijden groot dat de conclusie zal worden getrokken dat er geen andere uitweg meer is dan dat het kabinet zijn ontslag moet aanbieden.
Valt kabinet vandaag?
Volgende week is er een debat in de Tweede Kamer over de toeslagenaffaire. Een groot deel van de oppositie heeft al gezegd dat het volledige kabinet moet opstappen. Een motie daarover kan een meerderheid krijgen. CDA, D66 en ChristenUnie willen niet beloven dat hun Kamerfracties bij voorbaat genoegen nemen met de kabinetsreactie. Rutte eist echter duidelijkheid vooraf. Anders houdt hij liever de eer aan zichzelf en wacht hij niet af tot zijn kabinet volgende week in de Kamer wordt weggestuurd. Helemaal zeker is een val dus nog niet, Rutte zal er voor waken om niet als de schuldige van de kabinetsval te worden gezien, dat kost tenslotte stemmen bij de aankomende verkiezingen.
Als het kabinet valt, welke impact heeft dat op de coronacrisis?
De val van het kabinet hoeft geen invloed te hebben op de aanpak van de coronacrisis. Als het kabinet opstapt, gaat het demissionair verder. Een demissionair kabinet mag in principe hetzelfde doen als een gewoon kabinet: het mag plannen indienen waar de Tweede Kamer dan over beslist. Er is in de praktijk wel een belangrijk verschil: het kabinet heeft minder gezag, omdat het niet meer automatisch kan rekenen op de steun van de regeringspartijen. Hoofdtaak van zo’n kabinet zal dan nog zijn de bestrijding van de crorona-crisis en de voorbereidingen van de aanstaande verkiezingen.
Rutte zei er op te vertrouwen dat de oppositiepartijen in de Tweede Kamer niet alle maatregelen die nodig zijn om de coronacrisis te bestrijden, zullen afwijzen. Maar achter de schermen houden bewindslieden hun hart vast en rekenen met het ergste.
UPDATE:
regering valt alsnog over toeslagenaffaire
Premier Mark Rutte biedt zijn ontslag aan. De regering stapt op vanwege de zogenaamde toeslagenaffaire, waarbij ouders onterecht financieel zijn gestraft voor vermeende fraude.
Dat is vanmiddag in onderling overleg beslist op een ministerraad. Rutte stapt naar de Koning om zijn ontslag in te dienen. Hij geeft later hedenmiddag ook nog een persconferentie om de beslissing toe te lichten, wellicht rond 14.15.
De regering wordt al een hele tijd achtervolgd door de toeslagenaffaire. Na een vernietigend rapport in december zwol de kritiek aan, totdat Rutte vandaag nu zijn conclusies trekt. De zaak draait rond zowat 26.000 ouders die onterecht werden beschuldigd van fraude met de toeslag voor kinderopvang. Door de harde fraudeaanpak bij de belastingdienst, die tienduizenden euro’s terugvorderde, kwamen duizenden mensen in financiële problemen terecht.
Een commissie die de affaire onderzocht, concludeerde dat de vele duizenden ouders die slachtoffer werden ‘ongekend onrecht’ is aangedaan. De afgelopen dagen werd de roep richting de regering om op te stappen daarom steeds luider.
Coronapandemie
De aftredende partijen (VVD, D66, ChristenUnie en CDA) hebben wel onderling afgesproken dat zij voor de aanpak van de coronacrisis voorlopig een meerderheid blijven vormen in het parlement, ook al zijn zij demissionair. Zo kunnen zij wel het coronabeleid voortzetten. Rutte had daar zelf al op maandag over gespeculeerd tijdens een persconferentie.
Vicepremier Carola Schouten van de Christenunie zei net voor de ministerraad nog dat er ‘politiek recht gedaan moet worden’, maar de regering moet wel slagkrachtig genoeg blijven om de coronacrisis aan te pakken, gaf zij aan.
Verkiezingen maart 2021
De val van de regering zal normaal gezien niet leiden tot vervroegde verkiezingen. De datum blijft DV 17 maart.
