-Brussel- De zeespiegel stijgt precies zoals voorspeld door de – toen nog relatief rudimentaire – klimaatmodellen uit de jaren 1990. Het toont dat de modellen betrouwbaar zijn, met name voor mensen in kustgebieden.
Midden de jaren negentig voorspelde het VN-klimaatpanel (IPCC) dat de zeespiegel in de volgende dertig jaar bijna 8 centimeter zou stijgen. Nu, dertig jaar later, is het mogelijk om die voorspellingen te controleren. Want begin de jaren negentig gingen ook verschillende satellieten de ruimte in die het zeepeil sindsdien nauwlettend in de gaten houden.
En wat blijkt: ze tekenen een stijging op van bijna 9 centimeter – opvallend dicht bij de voorspellingen van het IPCC.
Ultieme test
“De ultieme test voor klimaatprojecties is om ze te vergelijken met wat er zich heeft voorgedaan sinds ze zijn gemaakt”, zegt Torbjörn Törnqvist, hoogleraar Geologie aan de Universiteit van Tulane. “Maar dat vereist geduld en decennia aan observaties.”
Törnqvist en zijn collega’s waren behoorlijk verbaasd toen ze zagen hoe goed die vroege projecties waren. “Vooral als je bedenkt hoe primitief de modellen destijds waren, vergeleken met wat er nu beschikbaar is”, zegt hij. “Voor iedereen die de rol van de mens in de klimaatverandering in twijfel trekt, is dit een van de beste bewijzen dat we al tientallen jaren begrijpen wat er werkelijk gebeurt en dat we geloofwaardige projecties kunnen maken.”
IJskappen
De IPCC-voorspelling heeft destijds wel het afsmelten van de ijskappen met zowat 2 centimeter onderschat. Dat is begrijpelijk, zeggen Törnqvist en zijn collega’s, want destijds was er nog weinig bekend over hoe opwarmend oceaanwater de Antarctische ijskap van onderaf destabiliseert. Ook de Groenlandse ijskap kalft sneller af dan voorzien.
Volgens de wetenschappers komt het er nu op aan om die voorspellingen fijnmaziger te maken en af te stemmen op de specifieke behoeften van mensen in kwetsbare gebieden. De zeespiegelstijging verloopt immers niet overal ter wereld gelijk – er zijn grote regionale variaties.
In de eerste plaats is het belangrijk dat de satellieten blijven werken, zeggen de onderzoekers, en dat is niet vanzelfsprekend. Studies naar de zeespiegelstijging zijn sterk afhankelijk van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA en het Amerikaanse klimaatagentschap NOAA, en die staan onder druk om de programma’s te schrappen.