Vandaag: De H. Augustinus

Leestijd: 3 minuten

-Vandaag herdenkt de Kerk de Heilige Augustinus van Hippo.

Augustinus van Hippo, ook wel Sint-Augustinus genoemd, ( 13-11-354- 28.8-430) was Bisschop van Hippo, theoloog, filosoof en Kerkvader. Hij wordt beschouwd als de belangrijkste Kerkvader van het Westen. Tot zijn bekendste werken behoren de Confessiones en De civitate Dei.

Augustinus werd geboren en stierf in de toenmalige gekerstende West-Romeinse provincie Afrika, tegenwoordig noordoost Algerije. Hij werd geboren als zoon van de Romeinse raadsheer Patricius. Zijn ouders hadden het financieel niet breed, maar trachtten desondanks hem de beste opvoeding van die tijd te geven. Augustinus genoot lager en voorbereidend hoger onderwijs.

Vermoedelijk verhuisde hij in 383 naar Rome. Na kennismaking met het werk van de Romeinse filosoof Cicero besloot hij filosofie te studeren, op zoek naar de waarheid, met name over een zuiver Godsbegrip in relatie tot de oorsprong van het kwaad.

Kwaad

Vanaf 376 was Augustinus gedurende tien jaar lid van de gemeenschap van de manicheeërs. Onder invloed van de Griekse filosofie keerde hij zich daar van af. In het neoplatonisme, vond hij een beter antwoord op de vraag waar het kwaad vandaan komt. Het kwaad was, zo zag Augustinus het toen, een beroving van het goede; geen opzichzelfstaande entiteit, maar de verkeerdheid van de menselijke wil die zich van God heeft afgewend. Zijn bekering tot het Christendom geschiedde niet op basis van rationele inzichten, maar door een persoonlijke crisis.

In 384 werd Augustinus tot staatsretor aan het keizerlijk hof in Milaan benoemd, op voorspraak van de heidense senator Quintus, stadsprefect van Rome. Hij werd leraar van de zonen van deze senator. Daar leerde hij dat de Bijbel niet letterlijk gelezen moest worden, maar allegorisch. Augustinus werd pas later door het Christelijk geloof in het hart geraakt. In de zomer van 386 legde hij, door een longaandoening verzwakt, het ambt van staatsretor neer en trok zich met een aantal vrienden op het landgoed Cassiciacum terug.

Priester

Na zich in Thagaste een paar jaar in stilte met Bijbelstudie te hebben beziggehouden werd Augustinus in 391, tijdens een bezoek aan de havenstad Hippo, aldaar tegen zijn zin in 391 tot Priester gewijd. In 395 tot werd hij gekozen tot medebisschop (met het recht van opvolging van de Bisschop van Hippo. Van 396 tot zijn dood in 430 was hij Bisschop van de Kerk van Hippo Regius. Ook in die functie bleef hij een sober kloosterleven leiden.

Als Priester en Bisschop werd Augustinus een gerenommeerd prediker. Er zijn bijna zeshonderd preken van hem overgeleverd, naar schatting 10% van het totale aantal preken dat hij heeft gehouden. Een deel van zijn predikend leven besteedde hij aan de bestrijding van de aanhangers van met name de andersdenkende (ketterse) stromingen. Vooral was hij pastoraal bewogen en bezorgd om het welzijn van de mensen die aan zijn zorg als Bisschop waren toevertrouwd. Uit deze tijd resten zijn uitspraken “Met u ben ik Christen, voor u ben ik Bisschop” (in een preek over het Bisschopsambt) en “Heb de zondaar lief, maar haat de zonde.”

Vandalen

Augustinus stierf in 430 in Hippo, het huidige Annaba, waar hij van 396 tot zijn dood Bisschop was, tijdens het beleg van en vlak voor de inname van Hippo door de Vandalen

Na zijn dood werd zijn lichaam uit vrees voor de Vandalen overgebracht naar Sardinië en later naar Pavia. Daar werd zijn lichaam bijgezet in de Basiliek San Pietro in Ciel d’Oro. Augustinus wordt als Heilige vereerd. Op de liturgische kalender van de Rooms-Katholieke Kerk staat de gedachtenis van Augustinus op 28 augustus, de datum waarop hij overleed. De Byzantijns-Orthodoxe Kerken gedenken hem op 15 juni. Hij is de Beschermheilige van onder andere brouwers, drukkers, theologen en een tal van steden en Bisdommen.