-‘s Gravenhage- “Het is fantastisch nieuws dat er in de Eerste Kamer een meerderheid lijkt te zijn voor de spreidingswet”. Dat zegt Sharon Dijksma, voorzitter van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en burgemeester van Utrecht. En zo zijn er meer verheugde reacties van burgemeesters.
De Eerste Kamer voerde maandag en disndag een debat over de politiek uiterst gevoelige spreidingswet van staatssecretaris Van der Burg (Asielzaken). Hij moest dinsdag het onderste uit de kast halen om de Eerste Kamer achter de wet te krijgen en vooral zijn eigen partij de VVD. In de tweede termijn van het debat zei VVD-senator Marian Kaljouw dat haar partij in de Eerste Kamer de spreidingswet steunt, waarmee er een meerderheid ontstaat. Van der Burg zei ‘erg opgelucht’ te zijn.
Draai
De senaatsfracties van PVV en JA21 reageerden laaiend op de ‘draai’ van de VVD. D66 en GroenLinks-PvdA bedankten de VVD juist voor de steun voor de wet. De VVD-fractie in de Tweede Kamer stemde tegen. Maar de fractie in de senaat denkt er toch anders over. ‘Het is een wet die tot verdeeldheid heeft geleid, in alle partijen en ook in de club waar ik zelf lid van ben,’ aldus Van der Burg.
Wel stelt de VVD een aantal voorwaarden aan de steun. Zo wil de partij het asielbeleid op diverse punten strenger maken en de uitvoeringskracht van asielopvang moet worden versterkt. ‘Mijn fractie verwacht echt dat de staatssecretaris hier een forse inspanning op levert.’
Eerlijkere verdeling
Kaljouw zei desondanks een ‘eerlijkere verdeling’ van de opgave te willen. ‘Mijn fractie ziet dat een substantieel deel van de gemeenten in ons land niet thuis geeft als het gaat over opvang van asielzoekers.’ De liberalen willen daarnaast bestuurders in Nederland niet in de steek laten. Een van de redenen om toch voor stemmen, is de wens van gemeenten en provincies om met die wet te kunnen werken.
Smeken
Namens alle 342 gemeenten, 12 provincies, 12 commissarissen van de Koning en het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) vroeg burgemeester van Dronten Jean Paul Gebben dinsdagmiddag de Eerste Kamer om ‘met hoofd, hart en buik te stemmen, en niet politiek te stemmen. Ik zou bijna zeggen: wij smeken u om voor de spreidingswet te stemmen,’ zei Gebben bij het aanbieden van een gezamenlijke petitie.
Hij had niet verwacht dat er dinsdagavond al een meerderheid voor de wet zou zijn. ‘Ik had goede hoop, maar dit kwam onverwacht,’ zegt de burgemeester. Hij verwacht dat door de spreidingswet gemeenten niet zozeer hoeven te worden gedwongen, maar dat dit een steuntje in de rug is voor ze om opvang te regelen.
Dankbaarheid
VNG-voorzitter Dijksma uitte in een verklaring haar dankbaarheid. ‘Na de stemming volgende week komt het aan op een goede uitvoering. Wij zullen onze leden oproepen dan een stap naar voren te zetten.’ Ook de Amsterdamse wethouder Rutger Groot Wassink toont zich ‘zeer verheugd’. Hij is voorzitter van de adviescommissie Asiel en Migratie van de VNG. ‘Het lijkt erop dat de rede en het verstand hebben gewonnen.’ Volgens hem zorgt de wet voor duidelijkheid bij gemeenten.
Goed nieuws
Een woordvoerder van de Dordtse burgemeester Wouter Kolff, voorzitter van het Veiligheidsberaad, laat weten dat hij “hartstikke blij” is met deze uitkomst. Daar heeft hij zich naar eigen zeggen ook zeer voor ingezet. De spreidingswet voorkomt dat het Veiligheidsberaad zich wederom moet bezighouden met crisisnoodopvang en dat is voor alle partijen goed nieuws.’
Volgens burgemeester Jaap Velema van de gemeente Westerwolde, waar Ter Apel onder valt, is “een begin gemaakt met een oplossing voor de huidige schrijnende situatie in de opvang”. Hij spreekt van een “positieve ontwikkeling” en is “hoopvol over de stemming”.
Aanstaande dinsdag is de stemming in de Eerste Kamer. Dan wordt daadwerkelijk duidelijk of de wet die een eerlijke verdeling van asielzoekers over gemeenten tot doel heeft, op 1 februari kan ingaan.
