Vandaag: Sint Jan Guldenmond

Leestijd: 2 minuten
Woensdag 13 september 2023 – 06:12 uur – Bron: Redactie Kerk/HN – Beeld: Publiek domein

Vandaag herdenkt de Kerk: De Heilige Johannes Chrysostomus; Nederlands (verouderd): Sint-Jan Guldenmond) .

Hij kwam ter wereld in Antiochië in waarschijnlijk 345 en overleed in Comana in Pontus op 14 septemer tussen 403 en 407. Hij was een beroemd prediker, Aartsbisschop van Constantinopel. Hij is een van de Kerkvaders en werd in 1568 verheven tot Kerkleraar.

Naarmate hij ouder werd raakte hij echter meer betrokken bij het Christendom. Chrysostomus streefde naar een extreem ascetisme en trok zich in 375 terug om als kluizenaar te leven; de volgende twee jaar bracht hij voortdurend staand door, nauwelijks slapend leerde hij de Bijbel uit zijn hoofd. Als een gevolg van deze praktijken kreeg hij blijvend last van zijn maag en nieren. Een slechte gezondheid dwong hem terug te keren naar Antiochië.

Communio

In 386 werd hij als Presbyter (Priester) gewijd door Bisschop Flavianus I van Antiochië, die op dat moment niet in communio met Rome stond. In de loop van de volgende twaalf jaar verwierf hij zich een grote populariteit door de welsprekendheid van zijn preken, in het bijzonder zijn inzichtelijke uitweidingen van Bijbelpassages en zijn zedenleer. Hieraan dankt hij ook zijn bijnaam Chrysostomus (= Guldenmond; een bijnaam die hij in de 6e eeuw verkreeg). De meest waardevolle van zijn werken uit deze periode zijn zijn Homiliën over diverse Bijbelboeken. Hij benadrukte liefdadigheid en maakte zich druk over de geestelijke en materiële behoeften van de armen. Hij sprak zich uit tegen het misbruik van rijkdom en persoonlijke eigendommen.

Armen

Hij was uiterst rechtlijnig in zijn uitleg van de Heilige Schrift. Het betekende dat de thema’s van zijn preken vooral praktisch waren. Hij legde uit hoe men de Bijbel in het dagelijks leven moest toepassen. Een dergelijke eenvoudige prediking droeg ertoe bij dat Chrysostomus steun onder de gewone bevolking verwierf. Hij richtte een reeks van hospitalen op in Constantinopel om voor de armen te zorgen.

De Orthodoxe Kerk alsook de Oosters-Katholieke Kerken eren hem als Heilige op resp. 13 november en 27 januari. Hij wordt gezien als een van de Drie Heilige Hiërarchen (feestdag: 30 januari, samen met de Heiligen Basilius de Grote en Gregorius van Nazianze.

Hij werd in de RK-Kerk door Paus Pius V tot Kerkleraar verheven en in 1908 door Paus Pius X tot Patroon van de Christelijke predikers. De Kerken van de westelijke traditie, met inbegrip van de Rooms-Katholieke Kerk, de Anglicaanse Kerk en de Lutheraanse Kerken, herdenken hem op 13 september.